Trí Thức Công Nghệ chắc chắn bạn cũng từng trải qua khoảnh khắc kỳ diệu khi lần đầu cầm tay cầm chơi game. Với tôi, đó là mùa đông năm 1995, tại bữa tiệc sinh nhật của một người bạn học mẫu giáo, khi tôi được chạm vào Super Mario Bros.. Ngay lập tức, tôi bị cuốn hút và từ đó đã chơi lại tựa game này không biết bao nhiêu lần, cùng với vô số tác phẩm kinh điển khác của Nintendo đã chiếm một vị trí đặc biệt trong trái tim mình.
Có điều gì đó đặc biệt ở các trò chơi retro của Nintendo, khác biệt so với hầu hết các tựa game cổ điển được yêu thích khác, khiến chúng vẫn mang lại cảm giác tuyệt vời khi chơi cho đến tận ngày nay. Việc cho rằng đó chỉ là yếu tố hoài niệm sẽ là một sự thiếu công bằng lớn đối với những kiệt tác này, bởi vì chúng mang lại nhiều giá trị hơn thế rất nhiều. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá những lý do đằng sau sức hút bền bỉ của những tựa game Nintendo kinh điển, và tại sao chúng vẫn là nguồn cảm hứng bất tận cho cả game thủ kỳ cựu lẫn thế hệ mới.
Thiết Kế Cấp Độ và Đồ Họa Nghệ Thuật Không Lỗi Thời
Yếu tố đầu tiên và nổi bật nhất giải thích tại sao các tựa game kinh điển của Nintendo vẫn có khả năng mang lại niềm vui bất tận dù đã ra đời hàng thập kỷ chính là thiết kế cấp độ và đồ họa nghệ thuật vượt thời gian của chúng.
Super Mario Bros. – Biểu Tượng Của Sự Đơn Giản và Tinh Tế
Hãy lấy Super Mario Bros. làm ví dụ điển hình. Tựa game platformer huyền thoại trên NES này sắp bước sang tuổi 40, nhưng vẫn thú vị khi chơi như thời điểm ra mắt vào giữa những năm 80. Điều này phần lớn nhờ vào công thức platforming thẳng thắn nhưng vô cùng lôi cuốn, kết hợp lối chơi nhanh với thiết kế cấp độ xuất sắc.
Hình ảnh ghép các khoảnh khắc đáng nhớ trong game Super Mario Bros. trên NES
Bạn bắt đầu game với một Mario nhỏ bé và thứ đầu tiên bạn thấy là một Goomba mà bạn phải tìm cách đánh bại (hoặc tránh), cùng với hàng gạch và những khối dấu hỏi nhấp nháy kỳ lạ mà bạn không thể không đập vào, phải không? Bạn nhanh chóng học được rằng một cây nấm sẽ làm bạn lớn hơn, như trong Alice in Wonderland. Nửa phút sau, bạn nhận được một power-up khác (bông hoa) giúp bạn trở nên mạnh mẽ hơn. Nhưng chỉ một sai lầm, bạn sẽ bị trừng phạt, đồng thời cũng được thôi thúc để lấy lại những sức mạnh tuyệt vời đó càng sớm càng tốt.
Game Super Mario All-Stars được chơi trên Steam Deck, hiển thị màn hình hoàn thành cấp độ
Ngoài ra, còn có một hoạt ảnh nhỏ phát trước khi bạn bắt đầu cấp độ thứ hai, trong đó bạn học được rằng mình có thể đi vào những đường ống màu xanh lá cây. Điều này ngay lập tức khiến bạn muốn chơi lại cấp độ đầu tiên để thử chui vào một trong các đường ống tìm thấy ở đó. Game đã cuốn hút bạn vào việc chơi lại trước khi bạn chạm tới cấp độ thứ hai – một ví dụ tuyệt vời về thiết kế game thông minh.
Các cấp độ cũng cực kỳ vui để chơi. Chướng ngại vật động, những vực sâu bạn phải nhảy qua, và các cấp độ được chấm phá với nhiều tuyến đường khác nhau mà bạn có thể đi để đến cuối, bất chấp đồ họa 2D tưởng chừng đơn giản của game. Game tràn ngập những bí mật được ẩn giấu kỹ lưỡng mà bạn từ từ khám phá trong những lần chơi lại tiếp theo. Thành thật mà nói, trừ khi bạn sử dụng các chức năng save state, rất ít khả năng bạn sẽ đi đến cuối game ngay trong lần chơi đầu tiên. Super Mario Bros. có độ khó tăng dần nhưng không ngừng nghỉ, đây là một cách khác để thu hút người chơi tiếp tục chơi lại cho đến khi họ thực sự thành thạo.
Sau đó, chúng ta có nhạc nền “gây nghiện” chui vào đầu bạn và ở đó hàng ngày sau khi bạn đã chơi game, khiến bạn ám ảnh về Vương quốc Nấm ngay cả khi đang sống trong thế giới thực. Cuối cùng, đó là thiết kế nghệ thuật kết hợp chỉ một vài màu sắc và các pixel khổng lồ thành những hình dạng dễ nhận biết mà chúng ta ngay lập tức nhận ra khi nhìn thấy chúng.
Vỏ hộp game Super Mario Bros. gốc hiển thị Mario đang nhảy về phía bên phải
Donkey Kong Country và The Legend of Zelda: A Link to the Past – Những Minh Chứng Khác
Sự kết hợp giữa thiết kế cơ học và nghệ thuật này được tìm thấy trong rất nhiều game Nintendo khác thời xưa. Chẳng hạn, có Donkey Kong Country với khởi đầu bùng nổ tràn ngập hình ảnh bắt mắt, âm nhạc sôi động, lối chơi tốc độ cao và một bí mật được giấu ngay từ đầu cấp độ đầu tiên.
Hoặc The Legend of Zelda: A Link to the Past, nơi bạn ngay lập tức học được những điều cơ bản nhưng cũng nhận ra rằng game có vô số bí mật ẩn giấu dưới bề mặt để Link khám phá, ngay lập tức cuốn hút bạn khám phá mọi ngóc ngách của thế giới game có đồ họa thấp nhưng được thiết kế phức tạp của nó, nơi không một hòn đá nào bị bỏ sót.
Hình ảnh ghép các tựa game kinh điển của Nintendo như Donkey Kong Country và The Legend of Zelda
Nhiều tựa game kinh điển và hiện đại khác của Nintendo đều chia sẻ sự kết hợp tuyệt vời này giữa các cấp độ được thiết kế tự nhiên, mang lại niềm vui khi chơi và hấp dẫn để khám phá lại nhiều lần, cùng với hàng tấn bí mật ẩn giấu. Những trò chơi này cũng tràn ngập những khoảnh khắc đáng nhớ của chiến thắng và thất bại, trong đó những thất bại chỉ làm tăng thêm khát khao của chúng ta để tiến về phía trước và xem điều gì đang chờ đợi ở cuối cuộc hành trình.
Tổng hợp lại tất cả là sự kiên trì của Nintendo trong việc duy trì tính nhất quán đồng thời vẫn thêm các yếu tố mới vào các tựa game tiếp theo. Tất cả điều này là những gì giữ cho các trò chơi Nintendo luôn mới mẻ nhưng quen thuộc, và khiến chúng trở nên vui nhộn để chơi ngay cả sau hàng thập kỷ. Nhưng đó mới chỉ là một phần của phương trình.
Lối Chơi “Ngon Như Rượu Vang Ủ Lâu Năm”
Một viên ngọc quý khác trong vương miện lấp lánh của đa số các tựa game kinh điển của Nintendo là lối chơi của chúng. Đơn giản và dễ học, nhưng lại rất thú vị ngay cả khi chơi lại game lần thứ một trăm.
Mario xoay quanh việc nhảy (anh ấy từng được gọi là Jumpman trước khi có game riêng) và cố gắng cứu Công chúa Peach, nhưng khi bạn thêm thiết kế cấp độ thiên tài đã đề cập ở trên, bạn sẽ có một trong những series game video phổ biến và lâu đời nhất từ trước đến nay, vì một lý do chính đáng.
Một phân cảnh từ trailer game Mario Vs. Donkey Kong, thể hiện sự đối đầu giữa hai nhân vật
Mỗi cấp độ của mọi tựa game Mario 2D là một câu chuyện riêng. Mỗi cấp độ đều chứa nhiều tuyến đường bạn có thể đi, một số yêu cầu bạn phải thành thạo hành động nhảy đơn giản trong khi chạy nước rút, những cấp độ khác yêu cầu kiến thức về vị trí của các khối vô hình và các bí mật khác. Và bạn không bao giờ cảm thấy nhàm chán vì luôn có những yếu tố và kẻ thù mới khiến bạn luôn phải cảnh giác và thử thách khả năng chạy và nhảy của mình.
Super Metroid, mặt khác, là một game có nhịp độ chậm hơn, thưởng cho cách tiếp cận khám phá cẩn thận, nơi mục tiêu chính của bạn là tìm ra phòng lưu mới. Một khi bạn tìm thấy nó, bạn có thể tự do khám phá và mở rộng bản đồ với các phòng mới chứa đầy những chướng ngại vật và thử thách mới. Bạn sẽ không thể vượt qua một số chướng ngại vật và thử thách đó cho đến khi bạn khám phá ra những khả năng mới, hầu hết trong số đó ẩn ở đâu đó trong vùng chưa biết và giới thiệu các cơ chế gameplay mới mở ra vô số khả năng mới cho Samus.
Màn hình gameplay của Super Metroid trên hệ máy SNES với nhân vật Samus Aran
Việc thu thập các khả năng mới sẽ mở khóa các khu vực bản đồ trước đây không thể tiếp cận, mang đến cơ hội để kiểm tra và thành thạo chính những khả năng đã giúp việc khám phá trở nên khả thi ngay từ đầu.
Sau đó là các tựa game Zelda, mỗi game đều theo một vòng lặp gameplay khá đơn giản, nhưng mỗi game đều giới thiệu một điểm nhấn độc đáo riêng mà ban đầu có vẻ nông cạn. Nhưng sau vài giờ chơi, bạn nhận ra rằng, nhờ điểm nhấn đó, tựa game Zelda này đủ khác biệt để đứng vững so với các phiên bản tiền nhiệm, khiến vòng lặp khám phá quen thuộc và đã được kiểm chứng trở nên tươi mới và hấp dẫn như nó đã từng trong tựa game Zelda đầu tiên bạn chơi.
Khả Năng Chơi Lại (Replayability) Đáng Kinh Ngạc
Thiết kế cấp độ vượt trội và lối chơi thú vị, cùng với thời lượng tương đối ngắn của hầu hết các trò chơi retro của Nintendo, tạo nên khả năng chơi lại cao, nơi mỗi lần chơi mới lại hé lộ những chi tiết mới mà bạn đã bỏ lỡ trước đó.
Ví dụ, khoảnh khắc bạn nhận ra mình có thể leo lên đỉnh cấp độ thứ hai trong Super Mario Bros. và chỉ cần đi thẳng đến cuối, hoặc bỏ qua cả thế giới nếu bạn đủ kỹ năng.
Thông báo thành tích được mở khóa trong game Super Mario All-Stars, minh họa khả năng chơi lại
Hoặc chơi Super Metroid lần thứ ba và cuối cùng khám phá một trình tự phá vỡ mới có thể giúp bạn nâng cấp nhanh hơn, hoặc cho phép bạn tiếp cận các khu vực lẽ ra không thể tiếp cận với bộ kỹ năng hiện tại của bạn.
Việc cố gắng vượt qua chính mình trong F-Zero sẽ không thú vị đến thế nếu game không có những đường đua được chế tạo một cách chuyên nghiệp và có lẽ là cảm giác tốc độ tốt nhất trong một game đua xe 2D.
Còn các tựa game Zelda cổ điển thì sao? Chúng có vẻ như bạn chỉ có thể đánh bại chúng theo một cách duy nhất, nhưng sau đó bạn khám phá ra rằng chúng lại thưởng cho những cách tiếp cận độc đáo đi ngược lại quy tắc sau khi bạn trở nên thành thạo và bắt đầu nhận ra những quy luật mà bạn chưa từng biết đến trước đây?
Thiết bị Game & Watch phiên bản giới hạn The Legend of Zelda, gợi nhớ game cổ điển
Tất nhiên, cũng có vô số bí mật và vật phẩm sưu tầm trong nhiều game Nintendo cũ có thể chỉ làm tăng thêm mức độ chơi lại vốn đã ấn tượng của chúng.
Tôi đã phá đảo Super Mario Bros. không biết bao nhiêu lần, nhưng tôi vẫn khám phá ra những cách mới, thú vị để đến lâu đài cuối cùng, điều này tiếp tục thúc đẩy tôi hoàn thành thêm một lần chơi nữa. Mặc dù tôi đã thành thạo bộ ba Donkey Kong Country, tôi vẫn có thể dành cả một cuối tuần để chơi một trong những game đó vì chúng vẫn rất vui nhộn, ngay cả khi tôi biết mọi bí mật và đã có nhiều lần chơi 100% vật phẩm sưu tầm.
Dàn Nhân Vật Huyền Thoại Vẫn Tiếp Tục Tỏa Sáng
Nintendo là một “quái thú” độc đáo về mặt này. Trong khi nhiều nhà phát hành lớn khác để những ngôi sao của các tựa game bom tấn retro của họ nằm yên trên kệ, bám bụi hàng thập kỷ, chỉ đưa chúng trở lại ánh đèn sân khấu cho một bản làm lại hoặc làm mới không thường xuyên, Nintendo đã luôn dành vai trò ngôi sao trong các game mới nhất và tuyệt vời nhất của mình cho dàn nhân vật quen thuộc, được yêu thích bởi hàng triệu game thủ trên khắp thế giới.
Một cảnh từ bộ phim Super Mario Movie, với các nhân vật chính Mario, Luigi, Công chúa Peach và Donkey Kong
Tôi chưa bao giờ thực sự quên Mario và Donkey Kong, vì tôi đã chơi các game Mario và Donkey Kong thường xuyên kể từ giữa những năm 90. Mặc dù tôi không có mối quan hệ tương tự với Samus và Link, nhưng Metroid Dread và Breath of the Wild đã khiến tôi chơi lại những cuộc phiêu lưu kinh điển của họ từ thời SNES, N64, GameCube và Wii.
Khi tôi chơi hầu hết các game retro khác mà tôi đã không chạm vào trong hàng thập kỷ, cảm giác giống như gặp lại những người tôi từng coi là bạn nhưng không còn cảm thấy như bạn nữa, hoặc gặp lại những người quen đã bị lãng quên mà tôi chưa bao giờ có bất kỳ gắn bó tình cảm nào.
Nhưng khi tôi chơi lại các tựa game kinh điển của Nintendo, cảm giác giống như dành thời gian với những người bạn cũ mà tôi đã ngừng gặp hàng ngày, nhưng vẫn gặp gỡ ít nhất vài lần một năm. Họ vẫn là một trong những người bạn thân nhất và lâu đời nhất của tôi, và tôi yêu họ nhiều như khi tôi còn là một đứa trẻ.
Yếu Tố Hoài Niệm: Gia Vị Thêm Chứ Không Phải Thành Phần Chính
Như đã đề cập ở đầu bài viết, hoài niệm chắc chắn đóng một vai trò quan trọng trong việc tại sao các tựa game kinh điển của Nintendo vẫn quyến rũ và thú vị khi chơi như chúng đã từng.
Tôi sẽ không bao giờ quên chiều mùa đông năm ’95 đó khi lần đầu tiên gặp Mario, hay chiều hè chưa đầy một năm sau đó khi tôi lần đầu tiên bật chiếc SNES cũ kỹ được truyền lại và chọn Donkey Kong Country từ đống băng game nằm trước mặt tôi.
Việc khởi động Super Mario All Stars, Donkey Kong Country, F-Zero, hoặc Super Mario World lần thứ n lại luôn đưa tôi trở về thời xưa, khi trách nhiệm quan trọng nhất của tôi là đi học và làm bài tập về nhà, và khi thời gian rảnh rỗi thì rất nhiều chứ không phải là một thứ xa xỉ.
Ngoài một vài tựa game Sega Master System, những ký ức chơi game sớm nhất của tôi bị chi phối bởi các game Nintendo trên NES và SNES, vì vậy có lẽ tôi có phần thiên vị. Nhưng nhìn vào mức độ phổ biến của các game Nintendo từ thời hoàng kim cho đến tận ngày nay, tôi nghĩ tất cả chúng ta có thể đồng ý rằng sức hấp dẫn lâu dài của chúng liên quan nhiều hơn đến chất lượng vượt thời gian của chúng hơn là yếu tố hoài niệm ngọt ngào mà nhiều người trong chúng ta có được khi chơi lại những tựa game yêu thích thời thơ ấu được tạo ra bởi “Ông lớn N”.
Kết Luận
Có thể thấy, sức hút bền bỉ của các tựa game Nintendo cổ điển không chỉ đến từ yếu tố hoài niệm mà còn nằm ở những giá trị cốt lõi về thiết kế game xuất sắc. Từ thiết kế cấp độ thông minh, lối chơi đơn giản mà sâu sắc, khả năng chơi lại vô hạn, cho đến dàn nhân vật biểu tượng đã gắn bó qua nhiều thế hệ, tất cả đã tạo nên một công thức thành công mà ít đối thủ nào có thể sánh kịp.
Những tựa game này không chỉ là một phần của lịch sử giải trí điện tử mà còn là minh chứng sống động cho nghệ thuật và kỹ thuật thiết kế game đỉnh cao. Chúng tiếp tục truyền cảm hứng và mang lại niềm vui cho hàng triệu game thủ, khẳng định vị thế vững chắc của Nintendo trong lòng người hâm mộ. Bạn có đồng ý với những phân tích này không? Hãy chia sẻ những kỷ niệm và cảm nhận của bạn về các tựa game retro Nintendo mà bạn yêu thích trong phần bình luận dưới đây!