Các tựa game miễn phí (Free-to-play – F2P) đang ngày càng phổ biến và không có dấu hiệu chậm lại. Trong số đó, Marvel Rivals nổi lên như một ví dụ điển hình về một tựa game xuất sắc, không chỉ nhờ lối chơi hấp dẫn mà còn bởi sự sẵn lòng của nhà phát triển trong việc tiếp thu phản hồi và phê bình từ cộng đồng.
Tuy nhiên, đôi khi việc quá mức nuông chiều người chơi cũng có thể mang lại những hệ quả không mong muốn. Trong trường hợp của Marvel Rivals, một số khía cạnh của game đã trở nên tệ hơn, chứng minh rằng việc tìm kiếm sự cân bằng giữa việc lắng nghe và giữ vững tầm nhìn cốt lõi là vô cùng quan trọng để duy trì trải nghiệm chơi game và giữ chân người chơi.
Logo Marvel Rivals và dàn nhân vật siêu anh hùng nổi bật.
Phản hồi cộng đồng đã nâng tầm Marvel Rivals như thế nào
Các tựa game “Games as a Service” (GaaS) thường bị coi là phản người tiêu dùng, và đôi khi người chơi thường mỉa mai nói “devs đã lắng nghe!” khi chỉ một tiện ích nhỏ được thêm vào. Tuy nhiên, các nhà phát triển của Marvel Rivals thực sự rất chú ý đến cộng đồng.
Ví dụ, Marvel Rivals có lịch sử nhất quán trong việc bổ sung các tính năng nâng cao chất lượng trải nghiệm (Quality-of-Life – QoL) và đơn giản hóa cơ chế game theo yêu cầu của người chơi. Một số ví dụ đáng chú ý bao gồm:
- Có thể kiếm tiền tệ cho các Battle Pass đã hết hạn (nếu bạn đã mua phiên bản cao cấp).
- Thay đổi hệ thống nhiệm vụ để người chơi dễ dàng kiếm tiền tệ hơn.
- Tham gia trận đấu giữa chừng trong chế độ Quick Play sẽ không bị tính là thua nếu đội của bạn thất bại.
- Biểu tượng Lord có thể thay thế ảnh đại diện chung trên bánh xe chọn nhân vật.
- Tiền tệ Battle Pass dư thừa có thể đổi thành tiền tệ cao cấp sau khi tất cả phần thưởng đã được nhận.
Một điểm cộng khác cho đội ngũ phát triển Marvel Rivals là tốc độ họ vá lỗi và sửa lỗi kỹ thuật. Với một môi trường cạnh tranh khốc liệt, bất kỳ điều gì ảnh hưởng tiêu cực đến game đều cần được giải quyết ngay lập tức. Trong 300 giờ chơi, cá nhân tôi chỉ gặp một vài lỗi nhỏ, và phần lớn là nhờ các bản vá nóng và cân bằng liên tục.
Một trong những ví dụ điển hình về tốc độ phản ứng nhanh là trường hợp của vị tướng Peni Parker. Vài tháng trước, một bản vá nóng đã gây ra lỗi mới khiến Bẫy Nhện của Peni trở nên dễ phá hủy trong Mạng Điện Tử của cô ấy. Một phần quan trọng trong bộ kỹ năng của Peni là đặt các bẫy vào Mạng Điện Tử, giúp chúng trở nên vô hình và bất khả xâm phạm.
Khi lớp bảo vệ đó biến mất, Peni gần như không thể chơi được vì nhiều tướng có thể dễ dàng phá hủy bẫy của cô. Chưa đầy một ngày trôi qua, lỗi đã được khắc phục, thậm chí một số người chơi còn không nhận ra vấn đề vì các nhà phát triển đã giải quyết quá nhanh chóng.
Giao diện Battle Pass trong Marvel Rivals, cho phép người chơi kiếm tiền tệ.
Đó chưa phải là tất cả những gì họ làm. Tab Tin tức trên trang web chính thức và các kênh mạng xã hội của game được cập nhật thường xuyên với thông tin về bản vá, sự kiện sắp tới, và thậm chí cả video hậu trường về âm nhạc hay nghệ thuật của game. Họ cũng tham gia các buổi livestream với những nhà sáng tạo nội dung trước mỗi mùa giải để giới thiệu nhân vật, bản đồ mới và những thay đổi cho các tướng hiện có. Việc các công ty nói rằng họ quan tâm thì dễ, nhưng cảm nhận được sự tận tâm của nhà phát triển qua cách họ giao tiếp thì lại rất đáng quý và tạo cảm giác chân thật.
Bạn có thể nghĩ rằng sự tham gia của cộng đồng sẽ xếp sau lối chơi, nhưng một chiến lược PR tốt có thể thúc đẩy một tựa game phát triển, ngay cả khi lối chơi của nó chưa thực sự hoàn hảo. Overwatch 2 là một ví dụ điển hình về một tựa game không đạt được thành công như mong đợi, phần lớn là do các nhà phát triển đã “hứa quá nhiều” trước khi ra mắt và chỉ gần đây mới bắt đầu lắng nghe người hâm mộ.
Tab tin tức trên trang web chính thức của Marvel Rivals cập nhật thông tin mới nhất.
Overwatch 2 vẫn là một trong những game bắn súng hero-shooter hàng đầu trên PC, nhưng việc Blizzard liên tục giao tiếp sai lệch và phớt lờ phản hồi của người chơi đã làm tổn hại danh tiếng của nó. Tôi thường xuyên được ghép đội với những người từng chơi Overwatch 2 trong Marvel Rivals, và họ thường nói rằng họ chơi game sau là do thất vọng với Blizzard.
Khi nhà phát triển cần giữ vững lập trường
Mặc dù việc các nhà phát triển lắng nghe người chơi là điều tuyệt vời, nhưng việc quá chiều chuộng họ cũng có thể dẫn đến những tác dụng phụ không mong muốn. Trong trường hợp của Marvel Rivals, Chế độ Cạnh tranh (Competitive Mode) đang ở tình trạng tệ nhất kể từ khi ra mắt. Điều này chủ yếu là do người hâm mộ yêu cầu hệ thống phân phối điểm dựa trên hiệu suất cá nhân và phản ứng dữ dội chống lại việc reset hạng giữa mùa đã được công bố.
Thoạt nhìn, việc số điểm thắng hoặc thua sau một trận đấu phụ thuộc vào hiệu suất cá nhân nghe có vẻ là một ý tưởng tuyệt vời. Đáng buồn thay, điều này không phù hợp với Marvel Rivals vì nhiều lý do. Lý do đầu tiên và rõ ràng nhất là đây là một game bắn súng đồng đội, và phần lớn hiệu suất của bạn thường phụ thuộc vào đồng đội.
Mỗi vai trò trong game đều phụ thuộc vào vai trò khác ở một mức độ nào đó để hoạt động tốt, và nếu một trong số đó yếu kém, những vai trò khác thường cũng sẽ không thể hiện tốt. Một Tank không được hồi máu sẽ không thể là một Tank giỏi, nhưng Support có thể không hồi máu tốt vì họ liên tục bị tiêu diệt.
Vấn đề đó dẫn đến vấn đề khác, đó là cách game đánh giá một số chỉ số nhất định vào cuối trận đấu. Hiện tại, có vẻ như game ưu tiên sát thương gây ra và số lần hạ gục cuối cùng, điều này tốt cho các tướng đấu sĩ, nhưng lại khiến một số Tank và Support bị thiệt thòi, ví dụ như Rocket Raccoon.
Rocket Raccoon là một tướng Support nổi tiếng với khả năng gây sát thương thấp nhưng cung cấp khả năng hồi máu và tiện ích tuyệt vời. Vì game chú trọng nhiều hơn vào sát thương gây ra, người chơi Raccoon kiếm được ít điểm hơn khi thắng và mất nhiều hơn khi thua, đặc biệt khi so sánh với các tướng gây sát thương cao như Iron Fist.
Sự thay đổi điểm dựa trên hiệu suất đã gây bất lợi cho việc leo hạng trong Chế độ Cạnh tranh, nhưng việc reset hạng của mùa trước cũng góp phần rất lớn. Trong Mùa 1, các nhà phát triển đã tuyên bố rằng vào giữa mỗi mùa, người chơi sẽ bị tụt bốn hạng. Ý tưởng này đã bị phản đối kịch liệt đến mức họ đã loại bỏ nó ngay trong ngày công bố. Thay vào đó, kế hoạch mới là giảm hạng của mọi người chỉ khi một mùa kết thúc, nhưng họ sẽ bị tụt chín bậc thay vì bốn.
Biểu đồ phân bổ người chơi theo thứ hạng vào cuối Mùa 1 của Marvel Rivals.
Điều này hóa ra còn tệ hơn ý tưởng reset giữa mùa. Trong Chế độ Cạnh tranh, bất kỳ ai từ Bronze, Silver và Gold đều có thể chơi cùng nhau. Vì phần lớn người chơi chưa leo lên được các thứ hạng cao nhất trong Mùa 1, hầu hết chúng ta đều bị tụt xuống ba thứ hạng đó.
Điều này dẫn đến tình trạng tắc nghẽn thứ hạng nghiêm trọng, nơi những người từng đạt Grandmaster ở mùa trước lại phải chơi với những người chưa bao giờ thoát khỏi Gold. Như bạn có thể tưởng tượng, nhiều trận đấu trở nên hoàn toàn một chiều, khiến người chơi bất mãn.
Khoảng mỗi tháng một lần, các nhà phát triển phát hành một video “Dev Vision” thảo luận về nội dung sắp tới và những thay đổi đối với các tướng, hệ thống và cơ chế hiện có. Trong các video này, họ thường đề cập đến tầm nhìn và tư duy của đội ngũ khi đưa ra quyết định liên quan đến cân bằng và tổng thể game.
Marvel Rivals được thiết kế với tầm nhìn này, và việc thường xuyên đi chệch khỏi nó đã dẫn đến những vấn đề như ghép trận không nhất quán. Người chơi có thể không muốn nghe điều này, nhưng đôi khi họ không biết điều gì là tốt nhất cho một trò chơi, ngay cả khi nó nghe có vẻ tuyệt vời trên lý thuyết.
Việc liên tục thay đổi và tiếp nhận quá nhiều phản hồi từ người chơi cũng dẫn đến hai vấn đề khác. Thứ nhất là việc đặt ra tiền lệ này sẽ khiến cộng đồng người hâm mộ kỳ vọng trò chơi sẽ liên tục được điều chỉnh và phục vụ theo ý họ. Nếu những thay đổi được yêu cầu không được thực hiện, có vẻ như các nhà phát triển không còn quan tâm hoặc không hứng thú với những gì cộng đồng nói, điều này không nhất thiết là đúng.
Vấn đề thứ hai là xác định nên tiếp nhận lời khuyên của ai. Điều gì sẽ xảy ra nếu người chơi thông thường cảm thấy một nhân vật quá mạnh và yêu cầu giảm sức mạnh, trong khi người chơi chuyên nghiệp lại nói nhân vật đó thực sự yếu và cần được tăng sức mạnh? Black Panther hiện đang rơi vào chính trường hợp đó.
Được người chơi ở các hạng cao hơn mệnh danh là “ticklemonster”, Black Panther gặp khó khăn trong việc gây sát thương và kết liễu đối thủ. Ở các hạng thấp hơn, một người chơi Black Panther giỏi có thể gánh toàn bộ đội. Cố gắng làm hài lòng quá nhiều ý kiến trong quá trình ra quyết định chỉ làm tổn hại đến trò chơi về lâu dài và sẽ luôn khiến một hoặc nhiều bên thất vọng.
Cân bằng là chìa khóa cho sự phát triển bền vững
Giống như hầu hết mọi thứ trong cuộc sống, chìa khóa để duy trì mối quan hệ tích cực với người chơi mà không ảnh hưởng đến lối chơi là sự cân bằng. Mặc dù không phải là một game bắn súng đồng đội, nhưng một ví dụ điển hình về điều này trong không gian game miễn phí là miHoYo với Genshin Impact. Kể từ khi ra mắt vào năm 2020, trò chơi đã trải qua không ít tranh cãi và phản ứng dữ dội từ người hâm mộ, nhưng miHoYo lại rất tinh ý trong việc khi nào nên giữ vững lập trường và khi nào nên nhượng bộ yêu cầu của người hâm mộ.
Hình ảnh quảng bá với các nhân vật từ Liyue trong Genshin Impact.
Các bản cập nhật chất lượng trải nghiệm và phần thưởng sự kiện tăng cường thường được bổ sung do phản hồi của người chơi, nhưng về cốt lõi, trò chơi vẫn là những gì các nhà phát triển hình dung khi tạo ra nó. Đây là lý do lớn cho sự thành công liên tục của nó và tại sao nó vẫn có những người hâm mộ trung thành đến vậy, mặc dù không phải lúc nào cũng chiều theo ý muốn của họ.
Marvel Rivals là một tựa game phi thường, và có lý do tại sao nó luôn có hàng trăm nghìn người chơi tại bất kỳ thời điểm nào. Mặc dù tôi thực sự đánh giá cao cảm giác được lắng nghe, tôi sẽ là người đầu tiên nói rằng tôi không phải là nhà phát triển game, và những ý tưởng của tôi không phải lúc nào cũng tốt cho game như tôi nghĩ. Trong một thế giới lý tưởng, các nhà phát triển sẽ kiên định với định hướng của game, miễn là nó không mang tính săn mồi hoặc phản người tiêu dùng, đồng thời luôn lắng nghe cảm nhận của công chúng.
Đội ngũ phát triển Marvel Rivals bày tỏ lòng biết ơn đối với phản hồi và sự hỗ trợ từ cộng đồng.
Trong trường hợp này, có lẽ hệ thống điểm dựa trên hiệu suất có thể được điều chỉnh thêm, hoặc thậm chí là được hoàn nguyên. Một gợi ý khác cho việc ghép trận sẽ là các trận đấu phân loại vào đầu mỗi mùa giải. Điều này sẽ giúp cân bằng cơ sở người chơi và những người chơi có kỹ năng cao hơn sẽ được xếp đúng vị trí của họ, về mặt lý thuyết sẽ giúp ghép trận những người chơi có cùng kỹ năng dễ dàng hơn.
Tôi yêu Marvel Rivals, và sự minh bạch của các nhà phát triển thực sự đã thay đổi cái nhìn hoài nghi của tôi rằng các công ty làm game F2P không thực sự quan tâm đến người chơi của họ. Tôi nghĩ rằng trò chơi này có một tương lai tươi sáng và sẽ tiếp tục cải thiện, nhưng họ nên thận trọng hơn một chút khi lắng nghe cộng đồng người hâm mộ của mình.
Game được xây dựng trên nền tảng tầm nhìn, và việc đi chệch khỏi nó quá thường xuyên sẽ dẫn đến một mớ hỗn độn không ai hài lòng.