Card đồ họa RTX 5090 là một sản phẩm ấn tượng, miễn là bạn sẵn sàng dựa vào công nghệ tạo khung hình DLSS 4 để có trải nghiệm chơi game mượt mà. Với mức giá gần 2.000 USD, RTX 5090 lẽ ra phải mạnh hơn rất nhiều so với những gì nó thể hiện, và chính DLSS 4 đang trở thành yếu tố giới hạn tiềm năng thực sự của chiếc GPU này. Sự phụ thuộc ngày càng tăng vào công nghệ tạo khung hình đặt ra câu hỏi lớn về giá trị cốt lõi của sức mạnh phần cứng “thuần túy” trong kỷ nguyên công nghệ hiện đại.
Kỷ Nguyên GPU: Từ Sức Mạnh Nguyên Bản Đến Khung Hình Tạo Sinh
Nếu nhìn lại thời điểm trước khi công nghệ tạo khung hình xuất hiện, NVIDIA và AMD đã từng cạnh tranh khốc liệt dựa trên hiệu suất thực tế của phần cứng. Trước khi Trí tuệ Nhân tạo (AI) được tích hợp sâu rộng vào các GPU, sức mạnh xử lý thô (raw horsepower) là yếu tố quyết định tất cả.
Card đồ họa NVIDIA GTX 1080 thể hiện sức mạnh xử lý đồ họa nguyên bản
Sức mạnh của card đồ họa của bạn tỷ lệ thuận với số khung hình mỗi giây (FPS) mà nó có thể tạo ra. Và mỗi năm, thế hệ card đồ họa tiếp theo lại cải thiện sức mạnh này, từ đó nâng cao số khung hình. Tuy nhiên, dường như tại một thời điểm nào đó, chúng ta đã bắt đầu rời xa việc quan tâm đến hiệu suất thực tế mà chỉ tập trung vào số lượng khung hình có thể tạo ra, bất kể cách thức đạt được là gì. Xu hướng này đã làm thay đổi hoàn toàn cách các nhà phát triển và người dùng nhìn nhận về hiệu suất GPU.
DLSS 3: Bước Đầu Với Công Nghệ Tạo Khung Hình Đơn
Với DLSS 3, NVIDIA đã bắt đầu chèn một khung hình “tạo sinh” (generated frame) giữa mỗi khung hình “thực” (real frame). Mặc dù điều này mang lại lợi ích cho một số tựa game và không đáng chú ý ở những game khác, nhưng đây là khởi đầu cho xu hướng rời xa hiệu suất thực tế để chuyển sang “những gì chúng ta có thể tạo ra mà không thực sự tạo ra bất cứ thứ gì”.
Thời điểm tại CES 2023, khi DLSS 3 vẫn đang được trình diễn, công nghệ này thực sự hoạt động khá hoàn hảo trong các tựa game được hỗ trợ. Dù vẫn còn một chút hoài nghi, nhưng đó mới chỉ là một khung hình tạo sinh. Phần lớn các khung hình vẫn là thật, chỉ có một khung hình ảo được chèn giữa hai khung hình thật.
So sánh hiệu suất game Spider-Man Remastered khi bật và tắt DLSS 3 của NVIDIA, minh họa công nghệ tạo khung hình.
Trên con đường chinh phục game 4K, DLSS 3 thực sự hữu ích trong các game được hỗ trợ. Nó có thể giúp bạn đạt được tốc độ khung hình có thể chơi được trong những game mà lẽ ra sẽ không thể chơi được. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn không khuyến nghị mọi người sử dụng DLSS 3 trong các tựa game FPS nhịp độ nhanh. Thay vào đó, DLSS 3 nên được dành riêng (và khuyến nghị những người khác cũng làm như vậy) cho các tựa game nặng về cốt truyện, nơi thời gian phản hồi cực nhanh không quá quan trọng.
Đối với các tựa game như CS:GO, Call of Duty và các game khác mà từng mili giây đều có ý nghĩa quan trọng, khung hình tạo sinh có thể được nhận thấy và nó có thể là yếu tố quyết định giữa thắng và thua. Mặc dù điều này chỉ xảy ra trong những trường hợp cực đoan, nhưng nó vẫn là một khả năng.
Cảnh trong game Counter-Strike Global Offensive, minh họa game FPS cần độ trễ thấp, không phù hợp DLSS.
DLSS 4: Cuộc Cách Mạng Khung Hình Đa Dạng Và Những Quan Ngại
Sau DLSS 3, DLSS 4 đã ra đời. Trong khi DLSS 3 giới thiệu tạo khung hình đơn, DLSS 4 tiến thêm một bước với “tạo khung hình đa dạng” (multi-frame generation). Lần này, NVIDIA tạo ra ba khung hình “ảo” cho mỗi khung hình “thật”.
Về lý thuyết, điều này nghe có vẻ tuyệt vời. Còn trên thực tế thì sao?
Hãy cùng xem xét tựa game mới nhất Dune: Awakening. Được thiết kế cho DLSS 4, bạn sẽ thấy rằng RTX 5090 chạy game này ở khoảng 75 FPS khi tắt DLSS 4.
Mặc dù chúng ta không biết cài đặt hay độ phân giải cụ thể ở đây, nhưng có thể giả định rằng đó là cài đặt tối đa và độ phân giải 4K. 75 FPS không phải là tệ, nhưng thật khó tin rằng chúng ta chỉ chạy game 4K ở 75 FPS trên 5090, trong khi 3090 đã từng được quảng cáo là “card đồ họa chơi game 8K“.
Bật DLSS 4 lên và Dune: Awakening “thần kỳ” chạy ở mức 230+ FPS. Hãy tưởng tượng điều đó. Vấn đề là, các nhà phát triển về cơ bản không còn tối ưu hóa game của họ nữa mà chỉ dựa vào việc tạo khung hình ảo để có trải nghiệm mượt mà. Không có lý do gì mà RTX 5090, với tất cả thông số kỹ thuật khổng lồ của nó, không thể chạy Dune: Awakening ở mức hơn 75 FPS một cách tự nhiên. Đây chỉ là một ví dụ trong số rất nhiều trường hợp.
DLSS Phù Hợp Cho Ai? Card Tầm Trung và Game Nhập Vai
Về lý thuyết, DLSS 4 nghe có vẻ là một công nghệ tuyệt vời, nhưng trên thực tế, nó chỉ là một cách để các nhà phát triển game không cần tập trung vào việc tối ưu hóa mà thay vào đó tập trung vào những khía cạnh khác. Và cá nhân tôi cảm thấy mệt mỏi với điều này.
Game ra mắt với rất nhiều lỗi, có các bản vá lớn ngay trong ngày đầu tiên, và tốc độ khung hình không ổn định ngay cả trên phần cứng cao cấp — trừ khi bạn sử dụng “phép màu” của DLSS.
Hình ảnh render của card đồ họa NVIDIA GeForce RTX 4060 Ti, minh họa phân khúc tầm trung có thể hưởng lợi từ DLSS.
Đừng hiểu lầm tôi. Trên một card đồ họa tầm trung/phổ thông? Điều đó thật tuyệt vời! Tôi nghĩ rằng DLSS 4 là một công nghệ tuyệt vời cho (cuối cùng) RTX 5060. Hoặc 5070. Hoặc bất kỳ card đồ họa cấp thấp nào khác.
Nhưng đừng cố gắng nói với tôi rằng RTX 5070 với VRAM 12GB ít ỏi lại mang lại hiệu suất tương tự như RTX 4090 với VRAM gấp đôi và sức mạnh vượt trội ở mọi khía cạnh khác. Chỉ vì nó có tốc độ khung hình tương tự không có nghĩa là sức mạnh thực tế (hoặc trải nghiệm) ở bất kỳ đâu gần như nhau.
Tuy nhiên, nó thực sự làm cho một trò chơi dễ chơi hơn nhiều. Chơi một trò chơi như Starfield mà không có DLSS trên phần cứng cấp thấp có thể hoàn toàn không thể chơi được. Bạn có thể chỉ đạt được 20-30 FPS trên màn hình 4K với các GPU tầm trung. Đây là lúc việc nhân đôi (hoặc nhân bốn) tốc độ khung hình có thể trở nên hữu ích, cho phép một tựa game như thế này (chủ yếu là về cốt truyện) trở nên thú vị cho tất cả mọi người.
Card đồ họa NVIDIA RTX 3090 Ti trong một cấu hình PC chơi game, minh họa sức mạnh phần cứng cao cấp.
1.999 USD Cho RTX 5090: Khi Giá Trị Thực Bị Đánh Đổi?
Xét cho cùng, RTX 5090 đơn giản là “thiếu sức mạnh” – trong khi nó lại cực kỳ mạnh mẽ. Các nhà phát triển game đang dựa vào công nghệ DLSS của NVIDIA để bổ trợ cho việc viết code kém tối ưu của họ. Thay vì cố gắng làm cho game chạy tốt trên mọi hệ thống, các nhà phát triển chỉ đơn thuần tận dụng các khung hình ảo để nói rằng, “Này, game của tôi chạy tốt đấy!” trong khi thực tế – không phải vậy.
RTX 5090 có giá gần 2.000 USD. Ngay từ khi ra mắt, nó đã bị “đội giá” và có thể lên đến vài nghìn đô la hoặc hơn trên thị trường đã qua sử dụng. Với mức giá cao ngất ngưởng này, chúng ta kỳ vọng nhiều hơn về hiệu suất thực tế.
Hình ảnh quảng cáo của card đồ họa NVIDIA RTX 5090, đại diện cho dòng GPU cao cấp mới nhất.
RTX 2080 Ti ra mắt với giá 999 USD, GTX 1080 Ti có giá 699 USD. Ngay cả Titan X siêu cao cấp cũng có giá 1.200 USD khi ra mắt. Và tất cả những chiếc card này đều tập trung vào sức mạnh xử lý thô, không cần tận dụng AI và tạo khung hình để đạt được hiệu suất của chúng.
Nếu nhìn vào RTX 3090, ra mắt với giá 1.499 USD, và 4090 với giá 1.599 USD, thì RTX 5090 đơn giản là quá đắt và thành thật mà nói, không mang lại sức mạnh xử lý thô mà chúng ta kỳ vọng.
Việc RTX 5090 có giá gấp đôi RTX 2080 Ti và gần gấp ba lần GTX 1080 Ti khiến tôi ước rằng nó thực sự có thể làm được nhiều hơn với các thông số kỹ thuật thực sự “điên rồ” mà nó sở hữu. RTX 5090 là một card đồ họa đáng kinh ngạc. Nó có những thông số kỹ thuật phi thường.
Nhưng, cuối cùng, nó (về cơ bản) chẳng là gì nếu không có DLSS 4. Nếu loại bỏ DLSS 4, bạn sẽ có một chiếc card tầm thường với tốc độ khung hình khá tiêu chuẩn trong các game mới. Nó không có gì đặc biệt, và đó là điều khiến tôi buồn lòng.
Kết luận:
Sự ra đời của DLSS 4 với khả năng tạo ra ba khung hình ảo cho mỗi khung hình thật trên RTX 5090 đang đặt ra một thách thức lớn cho cách chúng ta đánh giá hiệu suất của card đồ họa cao cấp. Mặc dù công nghệ này mang lại lợi ích rõ rệt cho các card tầm trung và trải nghiệm game cốt truyện, việc các nhà phát triển lạm dụng DLSS để bù đắp cho việc tối ưu hóa kém đang làm suy yếu giá trị thực của sức mạnh phần cứng. Với mức giá gần 2.000 USD, RTX 5090 cần phải khẳng định được sức mạnh xử lý thô vượt trội, không chỉ là những con số FPS ấn tượng nhờ vào công nghệ tạo khung hình. Chúng ta cần những chiếc GPU thực sự mạnh mẽ, chứ không phải chỉ là những “ảo ảnh” khung hình.
Bạn nghĩ sao về xu hướng này? Liệu DLSS có đang trở thành một con dao hai lưỡi, hay nó vẫn là tương lai không thể tránh khỏi của ngành công nghiệp game? Hãy chia sẻ quan điểm của bạn trong phần bình luận dưới đây!