Trong thế giới game rộng lớn, “shovelware” hay còn gọi là “game rác”, là một thực tế hiển nhiên trên mọi nền tảng, từ PC cho đến các console như Nintendo Switch. Là một người luôn tự hào về khả năng phát hiện những tựa game kém chất lượng, đôi khi mang tính lừa đảo, tôi đã nghĩ mình sẽ không bao giờ mắc bẫy. Thật không ngờ, sau bao năm cảnh giác, cuối cùng tôi cũng gia nhập câu lạc bộ “những người mất tiền vì game lừa đảo” đầy ê chề. Nếu một người cẩn trọng như tôi còn có thể bị lừa, thì rất có thể điều này cũng sẽ xảy ra với bạn. Bài viết này sẽ chia sẻ kinh nghiệm cá nhân của tôi nhằm cảnh báo và giúp bạn tránh được những “cú lừa” tương tự khi mua game trực tuyến.
Lịch sử “Shovelware” và vấn đề cố hữu của Nintendo
Vấn nạn “shovelware” không phải là điều mới mẻ. Trớ trêu thay, chính Nintendo, công ty từng lấy uy tín của mình để chống lại “game rác” lại đang phải đối mặt với một vấn đề tương tự trên các cửa hàng trực tuyến của họ. Sự sụp đổ của thị trường trò chơi điện tử Bắc Mỹ vào năm 1983 một phần lớn là do sự tràn ngập của các tựa game kém chất lượng, được sản xuất chỉ để kiếm tiền nhanh mà không hề có giá trị giải trí.
Một chiếc máy chơi game Nintendo Wii màu trắng, biểu tượng của thời kỳ vấn nạn shovelware tràn lan trên nền tảng trực tuyến của Nintendo.
Chính nhờ “con dấu vàng” của Nintendo, người tiêu dùng mới được đảm bảo rằng sản phẩm họ mua là một trò chơi thực sự, có chất lượng tối thiểu và không được tạo ra với mục đích lừa đảo. Tuy nhiên, gần như ngay sau khi Nintendo Wii – chiếc console có khả năng kết nối trực tuyến đầu tiên của Nintendo – mở cửa hàng kỹ thuật số, một làn sóng các tựa game chất lượng thấp bắt đầu xuất hiện, được bán với giá rất rẻ nhưng mang lại ít giá trị. Wii nổi tiếng vì số lượng shovelware khổng lồ, và mặc dù ngày nay vấn đề không còn tệ như trước, đây vẫn là một mối lo ngại lớn, đặc biệt trên Nintendo eShop.
Khả năng nhận diện “Game Rác” của tôi – và lý do nó thường hiệu quả
Hầu hết thời gian, tôi có thể nhận ra một tựa game có phải là shovelware hay không mà không cần tìm kiếm thông tin trực tuyến. Đa số chúng cố gắng đánh lừa người mua bằng cách sử dụng tên tương tự các tựa game nổi tiếng, ví dụ như “Call of Battlefield” hay “The Rest of Us”. Chúng cố gắng lách luật giữa việc nhại lại và sao chép để tránh rắc rối pháp lý, nhưng bản thân các trò chơi này hầu như luôn là những sản phẩm “asset flip” kém chất lượng, được tạo ra vội vã và không đáng giá dù chỉ vài USD.
Nhà thiết kế game đang làm việc với ba màn hình, một màn hình hiển thị mô hình 3D nhân vật, một màn hình hiển thị cảnh game và một màn hình hiển thị Unreal Marketplace, thể hiện quy trình tạo game nhanh chóng, đôi khi dẫn đến hiện tượng asset flip.
Tôi nhận thấy những người thường bị lừa bởi các trò chơi này chủ yếu là những game thủ rất bình thường, không theo dõi tin tức game thường xuyên, hoặc những người quá ngây thơ, chỉ đơn giản nghĩ rằng trò chơi trông hay và giá rẻ nên mua thử.
“Cú lừa” khó tin: Khi tôi mua nhầm game cho vợ
Điều này đưa tôi đến câu chuyện khó xử của chính mình. Có một tựa game rất nổi tiếng trên Steam mang tên Schedule 1, thuộc thể loại “mô phỏng tội phạm” và quản lý, kế thừa thành công từ tựa game kinh điển Drug Wars. Mặc dù bản thân tôi không hứng thú với game này, nhưng anh trai tôi đã dành hàng trăm giờ chơi nó, và tôi nghĩ đây sẽ là một trò chơi mà vợ tôi sẽ rất thích. Vấn đề duy nhất là cô ấy không chơi game trên PC.
Thật tình cờ, khi tôi đang duyệt Nintendo eShop, một tựa game tên SCHEDULE I – MAFIA EMPIRE xuất hiện trong danh sách đề xuất và đang được giảm giá còn $1.99. “Hoàn hảo!”, tôi nghĩ thầm, “Cô ấy có thể chơi game này trên Nintendo Switch của mình.” Thế là không chút do dự, tôi mua trò chơi và gửi thẻ game ảo đó đến console của cô ấy.
Hình ảnh minh họa các thẻ game ảo Nintendo được trao đổi giữa các hệ thống, tượng trưng cho việc mua và phân phối game kỹ thuật số trên nền tảng eShop.
Sau đó, khi chúng tôi khởi động trò chơi trên Switch của vợ, ngay lập tức mọi thứ trở nên rõ ràng: đây không phải là trò chơi Schedule 1 trên Steam, và tôi đã bị lừa mất hai đô la!
Nguyên nhân dẫn đến sai lầm: Thiếu nghiên cứu và sự đánh lừa tinh vi
Tôi hoàn toàn sẵn lòng nhận một phần lỗi ở đây, bởi vì nếu tôi dành một phút để nghiên cứu cơ bản trên internet, tôi đã thấy rằng trò chơi gốc Schedule 1 hiện chỉ có trên Steam và vẫn đang trong giai đoạn truy cập sớm. Vì vậy, dù có thể một ngày nào đó sẽ có phiên bản console, điều đó chưa xảy ra.
Vâng, chúng ta đã xác định được trách nhiệm của tôi, nhưng hãy nhìn vào hình ảnh minh họa cho hai trò chơi. Đầu tiên là trang cửa hàng của tựa game gốc trên Steam:
Trang cửa hàng của tựa game "Schedule 1" trên nền tảng Steam, minh họa giao diện chính thức của trò chơi.
Bây giờ, hãy so sánh nó với trang cửa hàng trên Nintendo eShop:
Ảnh bìa chính của tựa game "SCHEDULE I – MAFIA EMPIRE" trên Nintendo eShop, có thiết kế tương đồng với game gốc, dễ gây nhầm lẫn cho người mua.
Nếu tôi là người đã từng chơi trò chơi gốc, thì có lẽ tôi sẽ không bị lừa. Nhưng trong trường hợp này, tôi đóng vai một người không rành game và đang mua cho người khác, điều này khiến tôi dễ dàng mắc bẫy hơn.
Bài học đắt giá và lỗ hổng chính sách của Nintendo
Tôi chưa bao giờ nghĩ mình sẽ bị “đốt cháy” bởi shovelware, nhưng hóa ra điều đó thực sự có thể xảy ra với bất kỳ ai. Thành thật mà nói, tôi biết đó chỉ là hai đô la, nhưng điều khiến tôi khó chịu hơn là chính sách hoàn tiền của Nintendo – gần như không có.
Logo của Sony ở trên và Nintendo ở dưới, với biểu tượng hoàn tiền ở giữa, nhấn mạnh vấn đề về chính sách hoàn tiền không linh hoạt trên các nền tảng game console.
Rõ ràng, không có sự kiểm soát chất lượng, không có cách nào để báo cáo shovelware, và không có cách nào để lấy lại tiền nếu bạn mắc bẫy. Có vẻ như cách duy nhất để thực sự loại bỏ shovelware khỏi eShop là khi các nhà phát triển vượt quá giới hạn và thực sự vi phạm bản quyền.
Vì vậy, hãy coi đây là một bài học đắt giá đối với tôi. Và vì không có cách nào để xóa vĩnh viễn một trò chơi khỏi thư viện kỹ thuật số, tôi sẽ phải nhìn thấy Memento Stulti (nhắc nhở về sự ngốc nghếch) này mỗi khi tôi nhìn vào danh sách các trò chơi đã mua của mình.
Kết luận: Câu chuyện của tôi là một lời nhắc nhở quan trọng về sự tồn tại dai dẳng của shovelware trên các nền tảng game kỹ thuật số, đặc biệt là Nintendo eShop. Ngay cả những người chơi có kinh nghiệm cũng có thể mắc bẫy bởi những trò chơi nhái được ngụy trang tinh vi. Để bảo vệ bản thân và túi tiền, hãy luôn dành thời gian nghiên cứu kỹ lưỡng về một tựa game trước khi nhấn nút mua, đặc biệt khi giá cả quá hấp dẫn. Đừng để mình trở thành nạn nhân tiếp theo của “game rác” và góp phần vào vấn nạn này. Hãy là một người tiêu dùng thông thái và cảnh giác.
