Bungie – cái tên gắn liền với những tượng đài game bắn súng góc nhìn thứ nhất (FPS) như Halo và Destiny – đã khẳng định vị thế vững chắc trong làng game thế giới. Tuy nhiên, ít ai biết rằng trước khi trở thành gã khổng lồ phát triển game console, Bungie từng có một hành trình khởi nghiệp đầy táo bạo và thú vị trên nền tảng Mac OS. Trong bối cảnh thị trường game PC bị thống trị bởi MS-DOS và Windows, quyết định tập trung vào hệ sinh thái của Apple không chỉ định hình phong cách làm game của Bungie mà còn là bước đệm quan trọng cho sự ra đời của một trong những thương hiệu game vĩ đại nhất mọi thời đại. Hãy cùng trithuccongnghe.net khám phá những năm tháng đầu tiên của Bungie, nơi họ đặt những viên gạch nền móng cho đế chế của mình từ những tựa game độc quyền trên Mac OS.
Quyết Định Táo Bạo: Bungie Chọn Apple Giữa Biển Lớn Microsoft
Vào những năm 1990, khi Bungie mới chập chững bước vào ngành công nghiệp game, bức tranh thị trường máy tính cá nhân đã được định hình rõ ràng: hệ điều hành Windows và MS-DOS của Microsoft nghiễm nhiên chiếm vị trí độc tôn là nền tảng chơi game PC hàng đầu. Hầu hết các nhà phát triển và game thủ đều đổ dồn sự chú ý vào DOS và Windows, nơi các tựa game mới liên tục ra đời và các cổng game (port) thường được ưu tiên phát triển từ phiên bản DOS gốc. Sự cạnh tranh khốc liệt này vô tình tạo ra một khoảng trống lớn trên thị trường cho các hệ điều hành khác, đặc biệt là Mac OS của Apple – vốn không nổi tiếng về mảng game hành động dù có một số tựa game độc quyền đáng chú ý như Myst hay Escape Velocity.
Nhận thấy cơ hội độc đáo này, nhà sáng lập Bungie, Alex Seropian, đã đưa ra một quyết định táo bạo: thay vì chen chân vào thị trường đông đúc của Microsoft, Bungie sẽ tập trung phát triển các tựa game độc quyền cho Mac OS. Mục tiêu của Seropian là tạo dựng tên tuổi cho studio bằng cách lấp đầy khoảng trống về game hành động trên nền tảng Apple, một chiến lược đã giúp Bungie nhanh chóng vươn lên và tạo dựng danh tiếng trong cộng đồng người dùng Macintosh.
Những Bước Chân Đầu Tiên Của Bungie Trên Hệ Điều Hành Mac
Chính thức được thành lập vào năm 1991, Bungie đã bắt đầu hành trình của mình với những dự án nhỏ nhưng đầy tham vọng trên Mac. Tựa game đầu tiên dưới tên Bungie về mặt kỹ thuật là Gnop!, một bản sao Pong dạng freeware. Tuy nhiên, cùng năm đó, studio đã phát hành Operation: Desert Storm – một tựa game bắn xe tăng góc nhìn từ trên xuống, lấy cảm hứng từ Chiến tranh vùng Vịnh, nơi người chơi điều khiển xe tăng vượt qua các cấp độ với độ khó tăng dần.
Năm tiếp theo, 1992, Bungie tiếp tục với Minotaur: The Labyrinths of Crete, một game nhập vai (RPG) khám phá hầm ngục. Điểm đặc biệt của Minotaur là nó được ghi nhận là game chỉ chơi multiplayer đầu tiên ra mắt trên Mac OS. Game cho phép tối đa bảy người chơi tham gia vào các trận chiến tự do, khám phá mê cung để tìm kiếm thiết bị hữu ích và đánh bại đối thủ. Dù có đồ họa khá đơn giản, Minotaur: The Labyrinths of Crete lại gây bất ngờ nhờ độ sâu về gameplay với nhiều vật phẩm độc đáo và sự đa dạng đến từ các cấp độ được tạo ngẫu nhiên.
Ảnh chụp màn hình gameplay chế độ nhiều người chơi trong Minotaur The Labyrinths of Crete
Thành công thương mại đầu tiên của Bungie đến với thể loại sẽ định hình di sản của họ: game bắn súng góc nhìn thứ nhất. Pathways Into Darkness, ra mắt năm 1993, là bước đi đầu tiên của Bungie vào thế giới FPS. Mặc dù ban đầu nó có vẻ giống như một bản sao của Wolfenstein 3D – như nhiều game FPS đầu những năm 90 – Pathways Into Darkness lại tập trung nhiều hơn vào yếu tố kể chuyện nhập vai. Trong game, người chơi có thể sử dụng một viên pha lê ma thuật để trò chuyện với các nhân vật đã chết, nhận được gợi ý và tìm hiểu cốt truyện, đồng thời có thể đạt được nhiều kết thúc khác nhau tùy thuộc vào hiệu suất chiến đấu và các quyết định đưa ra.
Hình ảnh gameplay từ game FPS Pathways Into Darkness của Bungie
Pathways Into Darkness đã đạt được thành công vang dội với hơn 20.000 bản được bán ra, củng cố vị thế của Bungie như một trong những nhà phát triển game thành công nhất trên Macintosh. Quan trọng hơn, nó đã cung cấp cho Apple một tựa game độc quyền có thể cạnh tranh với Wolfenstein 3D đình đám trên DOS. Vào cuối năm đó, gần như tất cả các game PC khác đều bị lu mờ bởi sự ra mắt của DOOM, nhưng Bungie đã nhanh chóng bắt tay vào phát triển phản hồi của riêng mình cho tựa FPS mang tính cách mạng của iD Software.
Marathon Series: Biểu Tượng Kể Chuyện Đột Phá Trên Nền Tảng Mac
Tiếp nối thành công thương mại đầu tiên, Bungie đã ra mắt dòng game lớn đầu tiên của mình, Marathon. Mặc dù ngày nay Marathon có thể không được đông đảo game thủ biết đến như một số series FPS khoa học viễn tưởng khác do chính Bungie tạo ra, nhưng dòng game này vẫn được người hâm mộ ghi nhớ vì đã đi trước thời đại rất nhiều.
Phiên bản Marathon gốc tuân thủ công thức của DOOM: tiến qua các cấp độ mở, bắn hạ kẻ thù, mở khóa các cánh cửa bị niêm phong và săn tìm các căn phòng bí mật. Tuy nhiên, game còn giới thiệu nhiều cơ chế mới mẻ như nạp đạn vũ khí, khả năng cầm hai vũ khí, và một thiết bị theo dõi chuyển động hiển thị vị trí của kẻ thù và đồng minh gần đó. Cùng với chiến dịch chơi đơn đầy thử thách, Marathon còn có chế độ deathmatch nhiều người chơi gây nghiện, góp phần tăng cường sự phổ biến của game trong cộng đồng game thủ cạnh tranh.
Giao diện gameplay từ dòng game Marathon nổi tiếng của Bungie trên Mac OS
Điều làm nên sự khác biệt của Marathon so với DOOM và các game bắn súng góc nhìn thứ nhất khác là cách kể chuyện đầy sáng tạo của nó. Game diễn ra trên một con tàu thuộc địa bị quân đội ngoài hành tinh thù địch tràn ngập, nhưng tiền đề tưởng chừng đơn giản của Marathon dần dần phát triển thành một câu chuyện phức tạp liên quan đến các phe phái đối đầu và một âm mưu lớn trên con tàu. Người chơi sẽ khám phá cốt truyện này bằng cách đọc các terminal máy tính rải rác khắp mỗi cấp độ, chứa các nhật ký dữ liệu chi tiết các sự kiện trong quá khứ, tài liệu ám chỉ tinh tế các tiết lộ sau này, và các cuộc trò chuyện giữa nhân vật chính với nhiều AI khác nhau của con tàu.
Marathon đã chứng tỏ mình không chỉ là một bản sao DOOM thông thường, bán được hơn 100.000 bản trong năm đầu tiên và nâng tầm kể chuyện trong các game hành động. Các phần tiếp theo của nó – Marathon 2: Durandal và Marathon Infinity – thậm chí còn nhận được nhiều lời khen ngợi hơn và đạt được thành công thương mại tương tự. Dòng game Marathon trở thành một trong số ít “killer app” của Macintosh và khẳng định Bungie là một trong số ít các nhà phát triển FPS có thể sánh ngang với các nhà phát triển game bắn súng DOS mang tính biểu tượng như iD Software và 3D Realms.
Màn hình game Marathon trên máy tính iMac G3 với giao diện đồ họa thập niên 90
Bungie Vươn Ra Thế Giới: Từ Myth Đến Oni
Sau khi kết thúc bộ ba Marathon, Bungie đã chuyển hướng sang phát triển game chiến thuật thời gian thực (RTS) với dòng game Myth, ra mắt Myth: The Fallen Lords vào năm 1997 và Myth II: SoulBlighter vào năm 1998. Cũng giống như bộ ba Marathon, các game Myth nhận được vô số lời khen ngợi về cốt truyện sâu sắc, chiến dịch chơi đơn đáng nhớ và chế độ multiplayer trực tuyến xuất sắc. Myth II cũng nổi bật với việc bao gồm các công cụ dành cho nhà phát triển, cho phép người hâm mộ tự tạo bản đồ và đơn vị tùy chỉnh của riêng mình. Mặc dù những tựa game này cũng bị lu mờ bởi các tựa game phổ biến hơn kể từ khi ra mắt, người hâm mộ vẫn tiếp tục chơi các game Myth và duy trì các máy chủ do người hâm mộ tự tạo.
Màn hình chiến đấu trong game chiến thuật thời gian thực Myth II Soulblighter
Các game Myth cũng là những tựa game đầu tiên do Bungie phát triển được phát hành trên cả máy tính Mac OS và Windows. Sự chuyển đổi khỏi độc quyền Apple đã mang lại kết quả xứng đáng, khi Myth: The Fallen Lords trở thành tựa game bán chạy nhất của studio – bán được khoảng 350.000 bản trên toàn thế giới – cho đến khi Myth II bán được số lượng tương tự ngay trong ngày ra mắt.
Bungie sau đó tiếp tục làm việc trên các game PC cho cả hai nền tảng. Đầu năm 2001, Bungie West – một bộ phận của công ty đặt tại Washington – đã phát hành Oni cho cả Windows và Macintosh. Tựa game hành động lấy cảm hứng từ Ghost in the Shell này đã nhận được nhiều đánh giá trái chiều và doanh số vừa phải khi ra mắt, nhưng lối chiến đấu độc đáo (dù chưa được trau chuốt) và thẩm mỹ khoa học viễn tưởng đầy màu sắc của nó đã thu hút một lượng người hâm mộ cuồng nhiệt qua nhiều năm.
Ảnh chụp màn hình từ game hành động Oni phát triển bởi Bungie West
Cùng khoảng thời gian đó, studio chính của Bungie đang phát triển Halo: Combat Evolved. Mặc dù hiện nay chúng ta biết game này là tựa game bắn súng góc nhìn thứ nhất hàng đầu của Xbox, nhưng ban đầu nó được định hướng ra mắt trên Macintosh.
Halo: Combat Evolved – Từ Dự Án Mac Thành Biểu Tượng Xbox
Halo: Combat Evolved đã trải qua vô số thay đổi lớn và chuyển đổi thể loại trong quá trình phát triển đầy sóng gió và kéo dài của nó. Game ban đầu bắt đầu như một tựa game chiến thuật thời gian thực, với kế hoạch tận dụng một hệ thống vật lý tiên tiến cho phép các đơn vị xe cộ tương tác thực tế với địa hình 3D.
Ý tưởng này không tồn tại lâu, vì ý tưởng RTS nhanh chóng được chuyển đổi thành một tựa game bắn súng góc nhìn thứ ba đầy tham vọng. Phiên bản Halo ban đầu này được đặt trong một thế giới mở rộng lớn với địa hình có thể bị phá hủy vĩnh viễn trong các trận chiến, những sinh vật giống khủng long có thể được thuần hóa và cưỡi quanh bản đồ, cùng với một hệ thống thời tiết động. Game được công bố công khai tại Macworld Expo và Hội nghị năm 1999, với kế hoạch phát hành cho Windows và Mac OS vào khoảng năm sau.
Phiên bản Halo 1999 với nhiều Spartan, dự án ban đầu trên Mac OS
Tuy nhiên, mọi việc đã không diễn ra như dự kiến. Đằng sau hậu trường, Bungie đang đối mặt với những khó khăn tài chính đáng kể. Quá trình phát triển kéo dài và quy mô khổng lồ của Halo đã tiêu tốn một khoản chi phí đáng kể, và nhóm vẫn đang vật lộn để hoàn thành đúng thời hạn. Ngoài ra, studio vừa phải chi 800.000 USD để thay thế các bản sao bị lỗi của Myth II, vốn có một lỗi hiếm gặp có thể xóa sạch nội dung ổ cứng của người dùng. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực để tránh phá sản, bao gồm bán cổ phần và quyền xuất bản cho các công ty khác, Bungie sẽ không thể tự mình hoàn thành quá trình phát triển Halo.
May mắn thay, công việc của Bungie đã thu hút sự chú ý của Microsoft, và hai công ty đã đàm phán thành công một thương vụ mua lại. Năm 2000, Bungie trở thành một công ty con của Microsoft, với điều kiện Halo sẽ ra mắt vào năm sau như một tựa game độc quyền cho Xbox sắp ra mắt. Halo đã trải qua nhiều thay đổi trong năm cuối cùng của quá trình phát triển, với một số tính năng tham vọng nhất đã phải bị loại bỏ do hạn chế về thời gian hoặc phần cứng.
Tất nhiên, thay đổi lớn nhất là biến Halo thành một game bắn súng góc nhìn thứ nhất cho console. Các game bắn súng console thời đó vẫn còn kém xa về chất lượng so với các đối tác PC của chúng. Trong khi các game như TimeSplitters và Medal of Honor đã giúp tinh chỉnh thể loại này trên console, việc chơi bằng bộ điều khiển vẫn cảm thấy chậm chạp và thiếu chính xác so với trải nghiệm sử dụng chuột và bàn phím. Điều này có nghĩa là bước nhảy vọt của Halo lên Xbox không chỉ là một thay đổi về phần cứng, mà còn là một thách thức trong việc bảo toàn trải nghiệm người chơi của game. Bất chấp những khó khăn tưởng chừng không thể vượt qua, Bungie đã mang đến một trải nghiệm console sánh ngang với các game bắn súng PC với Halo: Combat Evolved.
Kết Luận
Chặng đường khởi đầu của Bungie trên Xbox đã phản ánh lại chính những năm tháng đầu tiên đầy thử thách và thành công của studio. Cũng như việc studio tìm thấy thành công trên Mac OS trong khi mọi nhà phát triển khác đều đổ xô theo MS-DOS, Halo: Combat Evolved đã tạo nên một cuộc cách mạng cho game bắn súng console giữa thời điểm PC gaming đang ở đỉnh cao. Khi Halo: Combat Evolved được port sang Windows và Mac, bối cảnh game đã bắt đầu thay đổi. Game bắn súng console dần chiếm lĩnh thị trường, và mọi nhà phát triển đầy tham vọng đều muốn trở thành Bungie tiếp theo.
Hành trình của Bungie, từ một studio nhỏ chuyên trị Mac OS đến gã khổng lồ định hình cả một thế hệ console, là minh chứng rõ ràng cho sức mạnh của sự đổi mới, khả năng nắm bắt cơ hội và dám đi ngược dòng. Đây không chỉ là một câu chuyện về game mà còn là bài học về chiến lược phát triển trong ngành công nghệ.
Bạn nghĩ sao về hành trình thú vị này của Bungie? Đâu là tựa game Mac OS đời đầu của họ mà bạn ấn tượng nhất, hay bạn có bất kỳ kỷ niệm nào với Halo khi nó mới ra mắt trên Xbox không? Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn trong phần bình luận bên dưới!