Khi đối mặt với nhu cầu cấp bách về một chiếc laptop phục vụ việc học hay công việc, việc tìm kiếm những lựa chọn rẻ nhất trên thị trường thường rất hấp dẫn. Tuy nhiên, các thiết bị công nghệ mới có mức giá siêu rẻ, thường dưới 3.5 triệu đồng, tiềm ẩn nhiều vấn đề về chất lượng và hiệu năng, biến chúng thành một khoản đầu tư kém hiệu quả về lâu dài. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết lý do tại sao bạn nên tránh xa những chiếc laptop giá rẻ đó và đưa ra một giải pháp thay thế tối ưu hơn.
Những Vấn Đề Cốt Lõi Của Laptop Mới Giá Rẻ (Dưới 3.5 Triệu Đồng)
Có một mối tương quan trực tiếp giữa giá thành và chất lượng sản phẩm trong thị trường laptop, đặc biệt khi bạn đi sâu xuống phân khúc giá thấp. Ở đây, chúng ta không nói về những chiếc laptop tầm trung với giá khoảng 9-12 triệu đồng, mà là những mẫu laptop mới có giá quanh mức 3.5 triệu đồng hoặc thấp hơn. Đây thực sự là mức chi tiêu tối thiểu để sở hữu một chiếc laptop mới tinh. Các ví dụ điển hình có thể kể đến như Acer Chromebook C738T, ASUS E410 hay Lenovo 81MQ000JUS.
Một đống laptop cũ đã qua sử dụng, nhìn từ bên cạnh.
Những chiếc laptop giá rẻ này có nhiều điểm chung đáng lo ngại. Trước hết, chúng được lắp ráp từ những linh kiện và vật liệu kém chất lượng nhất, vì vậy đừng mong đợi chúng có thể “sống sót” sau một cú rơi nhẹ từ ghế sofa. Màn hình của chúng thường rất tệ, đôi khi còn không đạt độ phân giải Full HD (1080p), và độ sáng không đủ để sử dụng thoải mái trong nhà, nói gì đến ngoài trời.
Hơn nữa, chúng thường được trang bị các bộ vi xử lý cũ kỹ, kém mạnh mẽ như Intel Celeron/Atom hoặc AMD Athlon với chỉ hai nhân. RAM thường là 4GB hoặc ít hơn, thuộc loại DDR3 hoặc DDR4 đã lỗi thời, và dung lượng lưu trữ chỉ vừa đủ để chạy trình duyệt web cùng vài tài liệu Word cơ bản.
Không chỉ về thông số kỹ thuật, những chiếc laptop này còn cắt giảm gần như mọi thứ khác. Pin là một bộ phận khác thường rất tệ, đừng hy vọng thời lượng sử dụng quá một hoặc hai giờ. Bạn sẽ phải cảm thấy may mắn nếu chiếc laptop đó có cả Bluetooth hoặc một webcam và micrô hoạt động tốt.
Cổng kết nối I/O cũng là một khía cạnh bị cắt giảm, vì vậy đừng mong đợi nhiều hơn một hoặc hai cổng USB. Hệ thống tản nhiệt cũng là một điểm yếu, nhưng may mắn thay, các bộ xử lý yếu thường không tạo ra đủ nhiệt để gây ra vấn đề lớn.
Các cổng kết nối bên trái của laptop Lenovo ThinkPad X1 Carbon Gen 13 Aura Edition.
Một câu nói của Benjamin Franklin đã tóm tắt hoàn hảo sự hối tiếc mà bạn sẽ cảm thấy sau khi mua một chiếc laptop giá rẻ: “Sự cay đắng của chất lượng kém vẫn còn mãi, rất lâu sau khi vị ngọt của giá thành thấp đã phai nhạt.” Thành thật mà nói, những chiếc laptop giá rẻ này chẳng khác nào rác thải điện tử được sản xuất sẵn, chúng chỉ phục vụ mục đích lừa những người đang cần một chiếc laptop giá rẻ cấp bách phải mua một sản phẩm kém chất lượng.
Thậm chí, bạn có thể sử dụng điện thoại của mình như một chiếc laptop sẽ tốt hơn. Dĩ nhiên, bạn vẫn cần chi khoảng 3.5 triệu đồng cho một lapdock như Dopesplay. Mẫu lapdock này đi kèm pin 5.000 mAh, bàn phím đầy đủ kích thước với bàn di chuột và màn hình IPS HDR 1200p. Nó tương thích với nhiều thiết bị, bao gồm điện thoại Samsung và các điện thoại Android khác, máy tính mini, Nintendo Switch, v.v.
Laptop Cũ và Tân Trang: Lựa Chọn Thông Minh Hơn
Nếu bạn cần một chiếc laptop và ngân sách eo hẹp, hãy cân nhắc mua một chiếc đã qua sử dụng (used) hoặc hàng tân trang (refurbished) thay vì những chiếc máy mới giá rẻ không đáng tiền kia. Bạn sẽ nhận được giá trị tốt hơn đáng kể cho số tiền bỏ ra và đồng thời còn góp phần bảo vệ môi trường. Nếu bạn thắc mắc về sự khác biệt giữa laptop cũ và tân trang, thì laptop cũ thường có giá phải chăng hơn, trong khi hàng tân trang đã được kiểm tra (hoặc sửa chữa), giúp việc mua hàng an toàn hơn một chút.
Mua một chiếc laptop cũ hoặc tân trang cho phép bạn chọn một mẫu máy cao cấp hơn với thông số kỹ thuật và chất lượng hoàn thiện tốt hơn, chẳng hạn như Dell XPS, Lenovo ThinkPad X1 Carbon hoặc HP EliteBook. Đây cũng có thể là cách duy nhất để sở hữu một chiếc MacBook với giá phải chăng, vì mẫu MacBook Air mới rẻ nhất cũng có giá khởi điểm từ 25 triệu đồng.
Mẫu MacBook Air M4 màu xanh da trời đặt nghiêng trên gờ bê tông dưới ánh nắng mặt trời.
Mặc dù tình trạng pin của laptop sẽ không tốt như khi mới, và màn hình, vỏ máy, bàn phím có thể có dấu hiệu hao mòn, nhưng bạn vẫn sẽ có được một thiết bị vượt trội hơn đáng kể. Thực tế, nếu ngân sách của bạn chỉ khoảng 6 triệu đồng hoặc thấp hơn, bạn nên tập trung hoàn toàn vào laptop cũ, đặc biệt nếu bạn muốn sử dụng Windows thay vì ChromeOS.
Với người dùng chủ yếu là máy tính để bàn như tôi, laptop chỉ cần khi di chuyển. Đó là lý do tôi giới hạn ngân sách 3.5 triệu đồng cho chiếc laptop đầu tiên của mình và cuối cùng đã mua một chiếc Lenovo Miix 510 cũ. Nó không phải là tuyệt vời, nhưng đủ nhanh cho các tác vụ cơ bản như viết bài, chơi game cũ và xem phim.
So Sánh Hiệu Năng Thực Tế: Cũ “Đánh Bại” Mới
Để củng cố lập luận của mình, hãy so sánh một vài chiếc laptop thực tế. Tôi sẽ bắt đầu với một ví dụ quen thuộc – chiếc Dell Latitude 5420 cũ mà tôi đã mua với giá khoảng 6.5 triệu đồng. Đây là một chiếc laptop doanh nghiệp đời cũ từ năm 2019, nhưng điều đó không quan trọng vì cấu hình của nó vượt xa một chiếc laptop mới có giá 7 triệu đồng. Máy được trang bị CPU i7 thế hệ 11 cao cấp, dễ dàng xử lý các tác vụ công việc cơ bản và thậm chí có thể chơi game nhẹ nhờ đồ họa tích hợp Iris Xe.
Chiếc laptop này còn sở hữu nhiều tính năng khác, bao gồm màn hình cảm ứng 14 inch Full HD chắc chắn, SSD M.2 NVMe 240GB, RAM 16GB 3200MHz, nhiều cổng kết nối linh hoạt, webcam chất lượng tốt, cùng bàn phím tuyệt vời và bàn di chuột lớn. Trong khi một số laptop mới giá 7 triệu đồng có thể cung cấp một vài tính năng trong số này, thì việc tìm thấy tất cả chúng trong một sản phẩm là gần như không thể.
Laptop doanh nghiệp Dell Latitude 5420 trên bàn làm việc.
Đối thủ laptop mới tốt nhất mà tôi có thể tìm thấy là Acer Aspire 3 A315-24P. Nó có CPU AMD Ryzen 3 7320U mới hơn với đồ họa tích hợp Radeon 610M. Theo điểm Geekbench của nó, chiếc laptop này đạt 1109 điểm đơn nhân và 3182 điểm đa nhân, và điểm 3DMark Time Spy trung bình cho GPU là 594.
Ngược lại, chiếc Latitude i7-1185G7 của tôi đạt điểm Geekbench 1615 điểm đơn nhân và 4777 điểm đa nhân trong các tác vụ đa luồng, với điểm 3DMark Time Spy trung bình là 1439.
Mặc dù các bài kiểm tra benchmark tổng hợp không phải lúc nào cũng là chỉ số cho hiệu suất thực tế, nhưng vẫn an toàn khi cho rằng chiếc laptop với i7 cũ hơn vẫn nhanh hơn một chút và được trang bị GPU mạnh mẽ hơn đáng kể cho các tác vụ 3D như chơi game và chỉnh sửa video.
Một chiếc laptop với một số biểu đồ benchmark bên cạnh.
Về các thông số kỹ thuật khác, Acer có RAM LPDDR5 nhanh hơn, nhưng chỉ 8GB và không thể nâng cấp. Nó cũng có dung lượng lưu trữ chỉ bằng một nửa (128GB) và màn hình 15.6 inch lớn hơn, có thể đẹp hơn một chút, nhưng mẫu tham chiếu này không có màn hình cảm ứng. Công bằng mà nói, Acer Aspire 3 A315-24P vẫn là một chiếc laptop hoàn toàn có khả năng hoàn thành công việc, nhưng chúng ta hãy xem xét một ví dụ cực đoan hơn.
Tôi muốn tìm ra chiếc laptop mới giá rẻ tốt nhất có thể chạy Windows 11. Tôi đã tìm thấy nó ở ASUS E410KA-PM464, một chiếc laptop rất phổ biến hiện đang được giảm giá còn khoảng 3 triệu đồng. Nó tự hào có màn hình Full HD 14 inch và được trang bị Intel Pentium N6000, có bốn nhân vật lý, gấp đôi so với các CPU Atom và Celeron được tìm thấy trong hầu hết các laptop mới khác dưới 3.5 triệu đồng.
Laptop ASUS E410KA-PM464.
Chiếc laptop này cũng có 4GB RAM DDR4, mà bạn sẽ nhanh chóng lấp đầy chỉ với vài tab Chrome, và 64GB bộ nhớ eMMC (chậm hơn nhiều so với M.2 NVMe). Tôi sẽ không đi sâu vào các tính năng khác như bàn phím, pin và chất lượng hoàn thiện, nhưng tôi chắc chắn chúng phù hợp với mức giá.
Bây giờ, hãy so sánh nó với một sản phẩm tôi tìm thấy trên eBay: chiếc HP EliteBook 830 G5 có giá khoảng 3.2 triệu đồng. Theo hình ảnh và thông số kỹ thuật trong danh sách, nó có Intel Core i7-7500U, 16GB RAM, SSD M.2 NVMe 256GB và Windows 11. Mặc dù Windows 11 đã được cài đặt và RAM đã được nâng cấp sau khi xuất xưởng, nhưng nó vẫn là một lựa chọn tuyệt vời.
Điểm Geekbench của chiếc laptop này là 1070 điểm đơn nhân và 1993 điểm đa nhân, cao hơn đáng kể so với điểm của Pentium N6000 là 606 điểm đơn nhân và 1330 điểm đa nhân. Đây là trước khi chúng ta tính đến SSD NVMe nhanh hơn đáng kể và lượng RAM gấp bốn lần, điều mà bạn chắc chắn sẽ cảm nhận được trong mọi tác vụ, từ duyệt web đến chơi game.
EliteBook 830 G5 chỉ là một ví dụ. Tôi đã tìm thấy nhiều chiếc laptop cũ giá trị tuyệt vời khác trên eBay, chẳng hạn như HP EliteBook 830 G6 có màn hình cảm ứng với giá khoảng 3.5 triệu đồng, Dell Latitude 5490 với giá khoảng 3.2 triệu đồng, và Dell Latitude 5500 với giá khoảng 3 triệu đồng. Điều mấu chốt là bạn có thể tìm thấy một chiếc laptop cũ giá rẻ nhưng có hiệu năng vượt trội so với các laptop mới trong cùng phân khúc giá.
Một chồng laptop cũ bụi bặm.
Mua Laptop Cũ và Tân Trang Ở Đâu?
Laptop cũ rất phong phú trên thị trường. Các doanh nghiệp lớn thường xuyên mua hàng trăm chiếc laptop chuyên dụng mạnh mẽ (thường có thêm các tính năng bảo mật như khóa Kensington) cùng lúc. Khi đến lúc nâng cấp dàn thiết bị của mình, họ bán những chiếc máy cũ đi với giá rẻ, hoặc theo lô cho các đại lý bán lại hoặc bán lẻ từng chiếc.
Bạn có thể tìm thấy các mẫu máy đã qua sử dụng trên các trang web như eBay và Facebook Marketplace, các trang chuyên biệt hơn như Discount Computer Depot, nhưng cũng có thể tìm thấy ở các nhà bán lẻ lớn như Best Buy, Amazon và Newegg. Ngay cả các nhà sản xuất cũng bán các đơn vị tân trang, chẳng hạn như Dell Refurbished và Lenovo Certified Refurbished.
Bất kể bạn mua laptop cũ hay tân trang ở đâu, bạn gần như luôn tìm thấy một thỏa thuận tốt hơn đáng kể so với những chiếc máy mới giá rẻ. Hãy nhớ kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo mọi chức năng của chiếc laptop đã qua sử dụng đều hoạt động chính xác trước khi mua, và xác nhận rằng nó đi kèm với bộ sạc để tránh phát sinh thêm chi phí.
Kết Luận
Việc chi tiêu vào một chiếc laptop mới giá rẻ dưới 3.5 triệu đồng thường là một sai lầm đáng tiếc, dẫn đến sự thất vọng về hiệu năng, độ bền và trải nghiệm sử dụng. Thay vào đó, việc đầu tư vào một chiếc laptop cũ hoặc tân trang từ các dòng máy doanh nghiệp cao cấp sẽ mang lại giá trị vượt trội, cấu hình mạnh mẽ hơn, và trải nghiệm ổn định hơn trong dài hạn. Hãy là một người tiêu dùng thông thái, tìm hiểu kỹ lưỡng và chọn mua những sản phẩm đã được kiểm chứng về chất lượng, để mỗi đồng bạn bỏ ra đều xứng đáng. Đừng quên chia sẻ kinh nghiệm mua laptop cũ của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!