JetBrains IntelliJ IDEA, môi trường phát triển tích hợp (IDE) phổ biến dành cho các ngôn ngữ lập trình Java và Kotlin, đang trong quá trình hợp nhất hai phiên bản riêng biệt là Community Edition và Ultimate Edition. Phiên bản miễn phí của IDE này cũng sẽ nhận được nhiều tính năng mới, và một phiên bản mã nguồn mở hoàn toàn sẽ sớm được ra mắt trong tương lai, hứa hẹn mang lại trải nghiệm tốt hơn cho cộng đồng lập trình viên.
Hiện tại, IntelliJ IDEA được cung cấp dưới hai hình thức: Community Edition là phiên bản miễn phí và phần lớn là mã nguồn mở, trong khi Ultimate Edition là phiên bản trả phí hoặc dành riêng cho sinh viên và các lớp học. Thực trạng này gây ra một số bất tiện đáng kể cho người dùng. JetBrains đã thừa nhận trên blog của mình rằng việc “không phải lúc nào cũng rõ ràng nên cài đặt phiên bản nào hoặc phải làm gì khi giấy phép dùng thử hết hạn” đã tạo ra những rào cản nhất định. Thêm vào đó, quy trình phân phối phức tạp cho đối tượng giáo dục cũng “gây khó khăn trong lớp học”.
Trong tương lai gần, IntelliJ IDEA sẽ chỉ có một bản tải xuống duy nhất, được gọi đơn giản là IntelliJ IDEA. Đối với những người dùng hiện đang sử dụng phiên bản Ultimate, sẽ không có thay đổi nào đáng kể ngoại trừ tên gọi. Tuy nhiên, một điểm cải tiến quan trọng là khi giấy phép phiên bản Ultimate hết hạn, người dùng sẽ không còn bị buộc phải thoát hoàn toàn khỏi IDE. Thay vào đó, họ sẽ được tự động hạ cấp xuống các tính năng miễn phí, cho phép tiếp tục sử dụng mà không bị gián đoạn. Nếu bạn đang sử dụng Community Edition, bạn sẽ nhận được bản cập nhật lên phiên bản hợp nhất này khi nó được phát hành trong IntelliJ IDEA 2025.3.
Biểu đồ minh họa lộ trình hợp nhất các phiên bản Community và Ultimate của JetBrains IntelliJ IDEA.
Mặc dù mã nguồn cơ bản của IntelliJ là phần mềm mã nguồn mở và là nền tảng cho Android Studio, cả Community và Ultimate Edition đều chứa các thành phần độc quyền. Phiên bản IDE hợp nhất sắp tới vẫn sẽ giữ lại những thành phần độc quyền này. Tuy nhiên, JetBrains sẽ cung cấp một phiên bản mã nguồn mở riêng biệt, được gọi là Open Source Edition, bắt đầu từ IntelliJ IDEA 2025.2.
Tình huống này khá tương đồng với Chromium và Google Chrome: phiên bản mã nguồn mở sẽ có khả năng xây dựng lại hoàn toàn, đi kèm với GitHub Actions cho tích hợp liên tục (CI) và triển khai liên tục (CD). Các tính năng đòi hỏi thành phần độc quyền sẽ bị thiếu, bao gồm Sao lưu và Đồng bộ (Backup and Sync), Kiểm tra gói (Package Checker), chức năng AI, các plugin bản địa hóa và tích hợp WSL. Một số tính năng này có thể được bổ sung vào phiên bản Open Source thông qua các plugin miễn phí trên JetBrains Marketplace, nhưng không phải tất cả.
Là một phần của quá trình chuyển đổi này, nhiều tính năng hơn sẽ được cung cấp cho người dùng miễn phí. Cụ thể, khả năng tô sáng cú pháp (syntax highlighting) sẽ có sẵn cho các framework và công nghệ như Spring, Jakarta EE, Quarkus, Micronaut, JPA (JPQL/HQL), Thymeleaf, Velocity, FreeMarker, JSP, Kubernetes manifests và Helm charts. Tính năng này cũng sẽ hoạt động cho các ngôn ngữ không phải JVM, có khả năng biến IntelliJ trở thành đối thủ cạnh tranh trực tiếp hơn với Visual Studio Code, vốn có hỗ trợ tô sáng cú pháp rộng rãi cho nhiều ngôn ngữ. Người dùng miễn phí cũng sẽ nhận được hỗ trợ cài đặt qua wizard cho Spring, Jakarta EE, Quarkus, Micronaut và Ktor. Cuối cùng, người dùng miễn phí sẽ có thể xem cấu trúc cơ sở dữ liệu (bảng, cột, chỉ mục, v.v.), nhưng quyền truy cập dữ liệu và thực thi SQL vẫn sẽ yêu cầu phiên bản trả phí.
Phiên bản IntelliJ IDEA 2025.2 sắp tới sẽ là bản đầu tiên có Open Source Edition, và bản phát hành 2025.3 tiếp theo sẽ hợp nhất các phiên bản Ultimate và Community Edition. Hiện tại, JetBrains chưa công bố ngày phát hành cụ thể cho các phiên bản này.
Những thay đổi này của JetBrains IntelliJ IDEA thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc cải thiện trải nghiệm người dùng, đơn giản hóa quy trình sử dụng và mở rộng khả năng tiếp cận các công cụ phát triển phần mềm hàng đầu. Việc hợp nhất phiên bản và bổ sung tính năng miễn phí không chỉ giúp các lập trình viên mới dễ dàng tiếp cận hơn mà còn củng cố vị thế của IntelliJ IDEA như một nền tảng IDE toàn diện và đáng tin cậy. Hãy theo dõi các cập nhật từ JetBrains để không bỏ lỡ những tính năng mới nhất sẽ sớm có mặt.
