Bộ ứng dụng đám mây của Google, trong đó có Google Keep, từ lâu đã khẳng định sự tiện lợi vượt trội. Tuy nhiên, đối với những ai thực sự coi trọng quyền riêng tư và mong muốn cá nhân hóa trải nghiệm một cách sâu sắc hơn, một lựa chọn ưu việt hơn đang chờ đợi bạn. Trên hành trình tìm kiếm một công cụ ghi chú không chỉ mạnh mẽ về tính năng mà còn đảm bảo dữ liệu cá nhân luôn nằm trong tầm kiểm soát, chúng ta sẽ khám phá một giải pháp ghi chú tự lưu trữ mang đến sự tự do và linh hoạt mà ít ứng dụng nào có được. Đây không chỉ là một sự thay thế đơn thuần, mà là một bước tiến hướng tới một trải nghiệm công nghệ an toàn, minh bạch và hoàn toàn thuộc về bạn.
Tại sao cần nói lời tạm biệt với Google Keep?
Trong nhiều năm, Google Keep là lựa chọn hàng đầu của tôi cho mọi nhu cầu ghi chép và viết lách. Sự đơn giản, tốc độ và khả năng đồng bộ hóa tức thì là những điểm cộng không thể phủ nhận. Tuy nhiên, những hạn chế về tính năng cùng với mong muốn ngày càng lớn được kiểm soát chặt chẽ hơn dữ liệu của mình đã thúc đẩy tôi tìm kiếm một giải pháp khác.
Tôi đã tự đặt ra một danh sách các tiêu chí cơ bản cho ứng dụng ghi chú mới:
- Hỗ trợ định dạng Markdown.
- Khả năng nhúng hình ảnh, video và các loại tệp khác.
- Hỗ trợ đa nền tảng: Windows, Linux và Android.
- Đồng bộ hóa đám mây tự lưu trữ (self-hosted).
- Nhẹ và không chiếm nhiều tài nguyên hệ thống.
- Có khả năng mở rộng thông qua tiện ích.
Sau quá trình nghiên cứu kỹ lưỡng và thử nghiệm, tôi đã thu hẹp lựa chọn xuống còn Joplin, dù Trillium và Obsidian cũng là những cái tên xuất sắc mà bạn nên cân nhắc.
Joplin: Tất cả tính năng bạn cần cho một trải nghiệm ghi chú hoàn hảo
Joplin thực sự đáp ứng mọi tiêu chí mà tôi đặt ra và hoạt động trơn tru trên tất cả các thiết bị mà tôi sử dụng hàng ngày. Đây không chỉ là một ứng dụng ghi chú thông thường mà còn là một hệ sinh thái mạnh mẽ, mang lại sự linh hoạt và khả năng kiểm soát dữ liệu cá nhân ở mức cao nhất.
Hỗ trợ Markdown mạnh mẽ và khả năng đính kèm tệp linh hoạt
Google Keep có hỗ trợ định dạng cơ bản, nhưng việc kích hoạt hoặc hủy kích hoạt các tùy chọn này thường yêu cầu sử dụng các phím tắt khá rườm rà. Ngược lại, Joplin hỗ trợ Markdown chuẩn, giúp việc tạo và chỉnh sửa định dạng trở nên cực kỳ dễ dàng và trực quan. Với Markdown, bạn có thể nhanh chóng tạo các tiêu đề, danh sách, đoạn văn in đậm, in nghiêng mà không cần rời tay khỏi bàn phím, tăng hiệu quả làm việc đáng kể.
Hỗ trợ Markdown trong Joplin giúp dễ dàng định dạng và tạo ghi chú chuyên nghiệp.
Hơn nữa, nhờ khả năng tự lưu trữ, tôi có thể đính kèm bao nhiêu tệp, với dung lượng lớn đến mức nào tùy thích mà không cần lo lắng về giới hạn lưu trữ hay chính sách của bên thứ ba. Đây là một lợi thế lớn, đặc biệt khi bạn cần lưu trữ các tài liệu, hình ảnh hoặc video liên quan trực tiếp đến các ghi chú của mình.
Hệ sinh thái tiện ích mở rộng phong phú và khả năng tùy biến cao
Google Keep rất theo kiểu “có gì dùng nấy”. Không có cách nào để bổ sung thêm chức năng cho chương trình ngoài những gì được tích hợp sẵn. Điều này giới hạn đáng kể khả năng tùy chỉnh và mở rộng ứng dụng theo nhu cầu riêng của người dùng.
Trong khi đó, Joplin lại sở hữu một thư viện tiện ích mở rộng đa dạng và phong phú. Nếu một tiện ích bạn cần chưa có sẵn, bạn hoàn toàn có thể tự viết plugin của riêng mình bằng JavaScript, nếu bạn có kiến thức về lập trình.
Giao diện lập trình tích hợp (IDE) hiển thị mã JavaScript, minh họa khả năng mở rộng của Joplin.
Sự linh hoạt và khả năng mở rộng này khiến Joplin trở nên mạnh mẽ hơn Google Keep rất nhiều, đặc biệt nếu bạn muốn tùy biến ứng dụng theo ý muốn. Mặc dù vậy, cho đến nay tôi vẫn giữ số lượng plugin ở mức tối thiểu, bởi vì tôi vẫn mong muốn một ứng dụng ghi chú nhẹ nhàng và nhanh chóng.
Tùy chọn đồng bộ hóa linh hoạt: Từ đám mây đến tự lưu trữ độc lập với Joplin
Một trong những điểm mạnh nhất của Joplin là khả năng tùy biến cách bạn đồng bộ hóa ghi chú. Tùy thuộc vào mức độ kiểm soát và sự độc lập mà bạn mong muốn, Joplin cung cấp nhiều phương pháp đồng bộ hóa khác nhau qua internet.
Đồng bộ hóa với dịch vụ lưu trữ đám mây phổ biến
Cách dễ nhất để đồng bộ hóa ghi chú giữa nhiều thiết bị là sử dụng các giải pháp lưu trữ đám mây của bên thứ ba như OneDrive hoặc Dropbox. Joplin tích hợp sẵn khả năng kết nối với các dịch vụ này, giúp người dùng dễ dàng thiết lập đồng bộ hóa chỉ trong vài bước đơn giản.
Menu cài đặt đồng bộ hóa của Joplin, cho phép người dùng chọn dịch vụ lưu trữ đám mây.
Điểm đáng chú ý là Joplin sử dụng mã hóa đầu cuối (end-to-end encryption) để bảo mật các tệp ghi chú của bạn. Điều này có nghĩa là ngay cả khi bạn lưu trữ ghi chú trên một dịch vụ đám mây của bên thứ ba, các tệp đó cũng chỉ có thể đọc được khi bạn giải mã chúng trên thiết bị của mình, đảm bảo mức độ bảo mật dữ liệu tối thiểu.
Đây là phương pháp đầu tiên tôi thử với Joplin và thấy rằng nó hoạt động mà không gặp bất kỳ vấn đề lớn nào. Tuy nhiên, một phần quan trọng của việc bắt đầu dự án này là để tránh xa các công ty công nghệ lớn nhiều nhất có thể, do đó tôi tìm kiếm các lựa chọn khác.
Joplin Cloud: Dịch vụ đám mây chính thức của Joplin
Joplin cũng cung cấp dịch vụ đám mây trả phí của riêng mình, Joplin Cloud, với nhiều gói khác nhau dao động từ khoảng 2,80 USD đến 7,80 USD mỗi tháng nếu thanh toán hàng năm.
Các gói đắt tiền hơn đi kèm với các công cụ cộng tác tốt hơn, cho phép bạn chia sẻ và chỉnh sửa ghi chú với người khác một cách liền mạch. Các gói này cũng cung cấp nhiều dung lượng lưu trữ đám mây hơn và kích thước tệp đính kèm tối đa lớn hơn. Nếu tôi cần thường xuyên cộng tác với những người khác bằng Joplin, gói Pro có lẽ sẽ rất hấp dẫn.
Tuy nhiên, tôi chỉ cần một ứng dụng ghi chú cơ bản cho mục đích cá nhân, nên tôi đã quyết định tự lưu trữ toàn bộ hệ thống.
Tự lưu trữ máy chủ Joplin Server: Kiểm soát hoàn toàn dữ liệu của bạn
Joplin cho phép bạn tự lưu trữ máy chủ của mình trên phần cứng cá nhân, mang lại sự độc lập tối đa và quyền kiểm soát hoàn toàn dữ liệu. Quá trình này có phần phức tạp hơn một chút để thiết lập, bao gồm ba phần chính:
- Bạn phải tự lưu trữ máy chủ (host the server).
- Bạn cần một loại cơ sở dữ liệu để chứa các ghi chú của mình.
- Bạn phải làm cho máy chủ của mình có thể truy cập được từ internet bằng cách nào đó.
May mắn thay, bạn có thể sử dụng Docker và Docker Compose để tạo máy chủ và cơ sở dữ liệu. Docker Hub cung cấp tất cả các tệp bạn cần và hướng dẫn chi tiết, nhưng phần lớn những gì bạn cần làm là thiết lập mật khẩu để truy cập cơ sở dữ liệu.
Cá nhân tôi không quá ưa thích Docker, vì vậy cài đặt vĩnh viễn của tôi sẽ nằm trong một LXC container trên máy chủ Proxmox của tôi.
Khi máy chủ đã chạy, bạn cần làm cho nó có thể truy cập được từ internet. Thông thường, bạn sẽ được khuyên sử dụng reverse proxy cho mục đích này. Tuy nhiên, trong tình huống này, tôi nghĩ điều đó không cần thiết, đặc biệt nếu đây là dịch vụ duy nhất bạn đang lưu trữ.
Thay vào đó, tôi khuyên bạn nên chạy một VPN nhẹ, cho phép bạn kết nối với mạng gia đình từ bất cứ đâu trên thế giới và truy cập các thiết bị trong mạng cục bộ của bạn như thể bạn đang ngồi cạnh chúng. Vì máy chủ Joplin, theo mặc định, sẽ có thể truy cập được bởi các thiết bị trong mạng cục bộ của bạn, bạn có thể sử dụng VPN để kết nối với nó mà không cần phải phơi bày bất cứ thứ gì khác ra internet.
Một ứng dụng VPN đang chạy trên điện thoại Google Pixel, minh họa kết nối an toàn.
Tôi thích WireGuard cho giải pháp này vì nó rất nhẹ về tài nguyên hệ thống, nhưng bạn cũng có thể sử dụng OpenVPN thay thế. Cả hai đều an toàn và được hỗ trợ rộng rãi.
Tôi đã tự lưu trữ máy chủ WireGuard của mình trên một Raspberry Pi 4, đây cũng là thiết bị tôi dùng để lưu trữ máy chủ Joplin. Với WireGuard và Joplin đã được thiết lập, bất cứ khi nào tôi muốn đồng bộ hóa ghi chú giữa các thiết bị của mình, tất cả những gì tôi cần làm là nhanh chóng kết nối với mạng gia đình. Như một phần thưởng bổ sung, tôi cũng có thể truy cập một số thứ khác trong mạng cục bộ của mình, như NAS.
Kết luận
Joplin không chỉ là một ứng dụng ghi chú đơn thuần; nó là một nền tảng mạnh mẽ mang lại sự linh hoạt, khả năng tùy biến và quyền riêng tư vượt trội so với Google Keep. Từ việc hỗ trợ Markdown tuyệt vời, khả năng đính kèm tệp không giới hạn, đến hệ sinh thái tiện ích mở rộng phong phú và đặc biệt là các tùy chọn đồng bộ hóa tự lưu trữ toàn diện, Joplin thực sự là một giải pháp tối ưu cho những ai muốn kiểm soát hoàn toàn dữ liệu cá nhân của mình.
Nếu bạn đang tìm kiếm một công cụ ghi chú không chỉ đáp ứng mọi nhu cầu cơ bản mà còn cho phép bạn mở rộng, tùy chỉnh và bảo mật thông tin theo cách riêng của mình, Joplin chính là lựa chọn đáng để đầu tư. Hãy trải nghiệm Joplin ngay hôm nay để tự mình kiểm soát thông tin cá nhân và khám phá tiềm năng không giới hạn của một ứng dụng ghi chú thực sự thuộc về bạn.