Khi nhắc đến “fight stick” hay “arcade stick”, điều đầu tiên người ta thường nghĩ đến chính là phần “cần gạt” (lever) đặc trưng. Đây dường như là một thành phần cốt yếu, nhưng thực tế, đã xuất hiện một loại tay cầm arcade không có cần gạt – đó chính là các bộ điều khiển “all-button” hay “leverless controller”.
Ban đầu, không ít game thủ có thể thắc mắc lý do loại tay cầm này lại được một bộ phận người chơi ưa chuộng đến vậy. Tuy nhiên, một khi đã hiểu rõ những ưu điểm độc đáo mà chúng mang lại, bạn có thể sẽ thay đổi suy nghĩ và cân nhắc trở thành một “tín đồ” mới của “hệ phím”.
Tay Cầm All-Button: Lựa Chọn Thay Thế Đầy Hứa Hẹn Cho Fight Stick Truyền Thống
Các thiết bị này có nhiều tên gọi khác nhau như “button box”, “leverless controller” hay “all-button controller”, và bạn có thể cần thử tìm kiếm với các thuật ngữ này để khám phá những lựa chọn trên thị trường. Điều rõ ràng là việc loại bỏ cần gạt để thay bằng một bảng nút có thể nâng tầm trải nghiệm chơi game của bạn. Thể loại game đối kháng nói riêng đã chứng kiến sự đón nhận đáng kể, nhưng nhiều thể loại khác cũng có thể hưởng lợi từ thiết kế này. Vậy đâu là lý do?
Tay cầm chơi game 8BitDo Arcade Stick cho Nintendo Switch và PC, minh họa thiết kế arcade truyền thống.
Tay cầm 8BitDo Arcade Stick cho Switch là một ví dụ về bộ điều khiển arcade cao cấp, được thiết kế cho Nintendo Switch và PC, lý tưởng cho những người đam mê game đối kháng và game retro. Nó có bố cục cổ điển với các nút và joystick cực kỳ nhạy, có thể tùy chỉnh.
Tốc Độ Nhập Liệu Vượt Trội: Lợi Thế Quyết Định Từng Mili Giây
Tương tự như các cần analog hay joystick khác, cần gạt trên fight stick truyền thống luôn có độ trễ cố hữu. Điều này đơn giản là do thời gian vật lý để cần gạt di chuyển từ vị trí trung tâm cho đến khi kích hoạt một trong các công tắc siêu nhỏ (microswitch) định hướng.
Trên tay cầm leverless, bạn kích hoạt các công tắc này mà không cần thông qua cần gạt trung gian, do đó, mức độ trễ đầu vào (input lag) được giảm đi đáng kể. Tất nhiên, điều này có thể chỉ tạo ra sự khác biệt ở cấp độ chuyên nghiệp, nhưng nếu bạn khao khát cạnh tranh đỉnh cao, đây có thể là một trong nhiều lợi thế giúp ích khi mỗi khung hình đều quan trọng.
Tay cầm Razer Kitsune all-button controller màu đen, được thiết kế để tối ưu tốc độ nhập liệu trong game đối kháng.
Kiểm Soát Hướng Chính Xác Tuyệt Đối Cho Game 2D
Trong các thể loại như game platformer 2D và game bắn súng bullet hell, việc kiểm soát hướng chính xác là vô cùng quan trọng. Tay cầm all-button phát huy tác dụng ở đây, vì bạn có thể nhập các lệnh chính xác mà không cần vật lộn với độ nhạy hay phạm vi chuyển động của joystick. Đối với các game 2D cuộn màn hình, nơi bạn có thể cần thực hiện các lệnh hướng nhanh và cụ thể (như xuống-trái hoặc lên-phải), tay cầm all-button đảm bảo độ chính xác, giúp bạn tránh sai lầm và kiểm soát hành động tốt hơn.
Thực tế, tôi lần đầu tiên thấy những tay cầm này không phải từ người chơi game đối kháng, mà từ các YouTuber chơi những màn Mario Maker cực khó, nơi chỉ một sai lầm nhỏ nhất cũng dẫn đến thất bại. Điều này nói lên ưu điểm của chúng. Nó giống như một D-Pad được nâng cấp, nơi bạn có thể đặt một ngón tay vào cả bốn hướng cùng một lúc.
Công Thái Học Cải Thiện: Thoải Mái Hơn Cho Thời Gian Chơi Dài
Bộ điều khiển dạng hộp nút (button-box) có thể thoải mái hơn cho những người chơi thường xuyên bị căng thẳng tay hoặc cổ tay khi sử dụng các loại tay cầm khác. Các nút được đặt theo một bố cục dễ tiếp cận, cho phép vị trí đặt tay thư giãn, giảm căng thẳng cho cổ tay và ngón tay, khiến chúng trở thành lựa chọn vững chắc cho những ai chơi game trong thời gian dài.
Có rất nhiều người đơn giản là không thể thực hiện các chuyển động cổ tay cần thiết để sử dụng cần gạt, vì vậy trong một số trường hợp, đây cũng có thể được coi là một công cụ hỗ trợ tiếp cận (accessibility tool).
Khả Năng Nhập Liệu Đồng Thời: Thực Hiện Combo Phức Tạp Dễ Dàng
Một trong những tính năng nổi bật của tay cầm all-button là khả năng đăng ký đồng thời các lần nhấn nút. Trong các trò chơi yêu cầu các tổ hợp nút phức tạp, đa nút hoặc các lệnh đầu vào liên tiếp nhanh chóng, thiết kế của tay cầm all-button giúp những hành động này trở nên dễ dàng. Rõ ràng, một cần gạt chỉ có thể kích hoạt các công tắc siêu nhỏ của nó theo một hướng tại một thời điểm và theo trình tự khi bạn xoay nó.
Tùy Biến Switch Đa Dạng: Cá Nhân Hóa Trải Nghiệm Điều Khiển
Một số bộ điều khiển dạng hộp nút, như Haute42 B16, có mối liên hệ chặt chẽ với bàn phím cơ và thường sử dụng cùng loại switch hot-swappable mà bạn sẽ tìm thấy trong bàn phím chơi game. Điều này có nghĩa là bạn có thể lắp đặt các switch và keycap phù hợp nhất với mình và ngân sách của bạn. Xem xét việc tôi đã mất bao lâu để tìm được loại switch cơ phù hợp để gõ phím, hầu hết các game thủ nghiêm túc có lẽ sẽ thử nhiều loại switch khác nhau trước khi tìm ra thứ phù hợp với họ. Thậm chí, bạn có thể không muốn dùng cùng loại switch cho mọi hướng hoặc nút hành động.
Thiết bị điều khiển Haute leverless pad với các phím cơ học, thể hiện khả năng tùy biến switch của tay cầm all-button.
Các mẫu khác sử dụng nút arcade thông thường ở phía điều khiển di chuyển, nơi bạn cũng có thể lựa chọn loại nút mình muốn thay thế, giống như với một cần gạt truyền thống.
Những Hạn Chế Cần Cân Nhắc Khi Chuyển Sang Tay Cầm All-Button
Nếu những tay cầm này tuyệt vời đến vậy, tại sao không phải ai cũng sử dụng chúng? Một lý do là nếu bạn đã chơi với cần gạt cả đời, đường cong học tập có thể rất khó khăn. Cần gạt đã ăn sâu vào “DNA” của nhiều người chơi từ khi còn bé, vì vậy thật khó để hình dung một người đã dành hàng nghìn giờ để trở nên cạnh tranh lại có thể bắt đầu lại từ đầu một cách dễ dàng.
Thứ hai, trong một số giải đấu, chúng có thể không được phép sử dụng, hoặc phải có những giới hạn nhất định đối với tay cầm. Đặc biệt là nó không được phép thực hiện những điều không thể làm trên cần gạt, chẳng hạn như cung cấp đầu vào theo hai hướng đối diện cùng một lúc, hoặc cho phép bạn hủy một đầu vào theo cách mà cần gạt không thể làm được. Những điều đó sẽ nằm trong quy tắc của bất kỳ giải đấu nào, và bạn sẽ cần luyện tập với một tay cầm được thiết lập để tuân thủ.
Tay cầm all-button Razer Kitsune từ góc nhìn trên cao, minh họa thiết kế nhỏ gọn và cao cấp.
Các tay cầm này (như Razer Kitsune) cũng có giá thành khá đắt đỏ, điều mà tôi nghĩ phần lớn là do quy mô kinh tế. Có hàng triệu linh kiện arcade stick, chẳng hạn như cần Sanwa, trên thị trường chỉ với vài đô la mỗi chiếc, và rất nhiều người thậm chí còn chơi với các button box tự chế từ các bộ phận và vỏ in 3D.
Mặc dù tay cầm leverless khá ngách và không dành cho tất cả mọi người, nhưng nếu bạn chơi game đối kháng, hoặc bất kỳ thể loại nào thường hoạt động tốt nhất với D-pad và không yêu cầu di chuyển 3D, thì bạn ít nhất cũng nên biết rằng những bộ điều khiển này tồn tại. Ngay cả khi bạn không bao giờ tự mình sử dụng một chiếc.