Microsoft được đồn đoán mạnh mẽ đang phát triển một thiết bị chơi game PC cầm tay mang thương hiệu Xbox. Đây là một thông tin đáng chú ý và gây nhiều hứng thú trong cộng đồng game thủ. Nếu Microsoft thực hiện đúng các bước đi chiến lược, máy chơi game cầm tay Xbox có thể trở thành một trong những thiết bị chơi game PC cầm tay được săn đón nhất, sánh ngang cùng Steam Deck. Bài viết này sẽ phân tích những yếu tố then chốt để chiếc Xbox handheld này có thể đạt được thành công vang dội trên thị trường.
Xbox và Valve: Đồng hành thống trị thị trường thiết bị cầm tay?
Hiện tại, Steam Deck đang là “ông hoàng” không thể tranh cãi trong thế giới máy chơi game PC cầm tay. Theo dữ liệu từ IDC, một công ty nghiên cứu thị trường lớn, và The Verge, thị trường thiết bị chơi game PC cầm tay đã xuất xưởng khoảng 6 triệu đơn vị trong bốn năm qua, bao gồm cả ước tính cho năm 2025.
Trong số 6 triệu đơn vị đó, Steam Deck chiếm khoảng 3.7 triệu từ năm 2022 đến 2024, và con số này có thể vượt qua mốc 4 triệu nếu tính cả ước tính năm 2025. Đây có thể không phải là những con số quá ấn tượng khi nhìn riêng lẻ, nhưng xét đến sự non trẻ của thị trường này, tình hình không hề tệ và dự kiến sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ từ năm 2025 trở đi.
Các mẫu chip mới dành riêng cho thiết bị cầm tay như Ryzen Z2 Extreme đã xuất hiện, cùng với đó là sự ra mắt của thiết bị SteamOS bên thứ ba đầu tiên dưới dạng Lenovo Legion Go S SteamOS Edition. Hàng loạt đối thủ mới cũng đang gia nhập cuộc chơi, như MSI Claw mới và các sản phẩm thú vị từ các thương hiệu Trung Quốc như AYANEO hay GPD. Nếu Microsoft tận dụng tốt cơ hội, thiết bị PC cầm tay mang thương hiệu Xbox của họ hoàn toàn có thể cùng với Steam Deck trở thành một thế lực thống trị trên thị trường.
Để điều này xảy ra, một vài yếu tố cần được đảm bảo. Đầu tiên và quan trọng nhất là giá cả. Giới chuyên gia nhận định rằng, thiết bị PC cầm tay Xbox (từ nay sẽ gọi tắt là Xbox PC handheld) phải có mức giá dưới 600 USD để có thể thực sự tạo nên đột phá trên thị trường này.
Các mẫu máy chơi game cầm tay PC phổ biến: Lenovo Legion Go, AYANEO 2021 Pro, Steam Deck, GPD Win3, Logitech G Cloud, Asus ROG Ally và OneXPlayer 1.
Phiên bản Steam Deck OLED 512GB hiện có giá 549 USD. Nếu Microsoft có thể định giá chiếc PC handheld của mình trong khoảng đó, họ có thể nắm trong tay một sản phẩm chiến thắng. Nhiều thiết bị chơi game PC cầm tay khác, đặc biệt là các mẫu mới, đều có mức giá tăng lên. Vì vậy, nếu Microsoft có thể thực hiện được điều này và kết hợp với phần cứng đủ mạnh, chiếc Xbox handheld có thể chiếm được thị phần đáng kể, không chỉ từ Steam Deck mà còn từ ROG Ally và các thiết bị Windows khác.
Hình ảnh Lenovo Legion Go S chạy SteamOS tại CES 2025, minh chứng cho sự đa dạng thị trường máy chơi game cầm tay.
Ngoài mức giá hấp dẫn, Xbox PC handheld cần có phần cứng mạnh mẽ, đủ sức chạy mượt mà các tựa game AAA hiện đại, đặc biệt là những game do Xbox Game Studios phát hành. Xbox luôn nổi tiếng về sức mạnh xử lý, vì vậy người dùng kỳ vọng thiết bị cầm tay này sẽ cung cấp hiệu năng chơi game tương đương hoặc tốt hơn Z2 Extreme và ít nhất 24GB bộ nhớ RAM. Nếu gắn thương hiệu Xbox cho thiết bị, Microsoft phải hiểu rằng người mua tiềm năng sẽ mong đợi thiết bị có khả năng chơi những tựa game Xbox mới nhất và hay nhất. Hy vọng Microsoft sẽ không làm thất vọng và trang bị cho chiếc handheld này những linh kiện hiệu suất cao.
Biểu tượng Steam Deck OLED, thiết bị chơi game cầm tay dẫn đầu thị trường với màn hình OLED rực rỡ.
Thời lượng pin cũng là một yếu tố then chốt, vốn là điểm yếu của nhiều thiết bị chơi game PC cầm tay. Nếu chiếc Xbox handheld có thể đạt thời lượng pin ít nhất hai đến hai tiếng rưỡi ở công suất tối đa, nó sẽ tạo ra thách thức lớn cho Steam Deck – một đối thủ mà các thiết bị Windows cầm tay khác (ngoại trừ ASUS ROG Ally X) đang gặp khó khăn để vượt qua ở khía cạnh này.
Màn hình Steam Deck OLED hiển thị rực rỡ, thiết bị được đánh giá cao về thời lượng pin cho game thủ.
Tuy nhiên, mức giá hấp dẫn và hiệu năng mạnh mẽ thôi là chưa đủ để đảm bảo thành công trên thị trường thiết bị chơi game PC cầm tay hiện nay. Microsoft còn cần phải thể hiện tốt ở khía cạnh phần mềm, và công ty có thể có một “át chủ bài” trong tay: một giao diện người dùng (UI) Windows thân thiện với tay cầm.
Thiết bị chơi game cầm tay ASUS ROG Ally X màu đen với hiệu năng mạnh mẽ và thời lượng pin cải thiện.
Nếu Microsoft có thể kết hợp thành công cả ba yếu tố: giá cả, hiệu năng và phần mềm, Xbox PC handheld có thể trở thành thiết bị Windows cầm tay phổ biến nhất và, cùng với Steam Deck, là bá chủ của thị trường này.
Microsoft có thể ra mắt giao diện Windows tối ưu cho tay cầm
Chúng ta đã biết rằng Microsoft đã và đang nghiên cứu thiết kế lại giao diện người dùng Windows để nó hoạt động tốt hơn với tay cầm. Tuy nhiên, cho đến nay, kết quả vẫn chưa thực sự như mong đợi. Chế độ cầm tay của ứng dụng Xbox hoạt động không hiệu quả; thậm chí nhiều người còn thích chế độ thông thường hơn. Ngoài những cập nhật nhỏ cho Xbox Game Bar, chúng ta chưa thấy bất kỳ tiết lộ mới nào về giao diện được thiết kế lại này sẽ trông như thế nào hay hoạt động ra sao. Cá nhân tôi cho rằng, một giao diện kiểu Metro UI có thể hoạt động rất hiệu quả với tay cầm.
Việc Microsoft đủ tự tin để ra mắt một chiếc PC cầm tay chạy Windows mang thương hiệu Xbox cho thấy công ty đang ấp ủ một điều gì đó lớn lao và đã gần hoàn thiện. Tại sao Microsoft lại phát hành một thiết bị cầm tay chạy Windows, đặc biệt khi Windows thường được coi là một trong những điểm yếu lớn nhất của trải nghiệm thiết bị cầm tay Windows nói chung?
Xbox Windows handheld có thể là thiết bị đầu tiên được trang bị giao diện người dùng Windows mới thân thiện với tay cầm, được xây dựng từ đầu để tương thích hoàn hảo với các nút bấm và cần analog. Việc sử dụng Windows hàng ngày trên một thiết bị cầm tay có thể khá bất tiện, và một giao diện được tối ưu hóa cho tay cầm, mang lại trải nghiệm sử dụng mượt mà như console, tương tự SteamOS Game Mode, chắc chắn sẽ là một “món quà” tuyệt vời.
Giao diện chính của Xbox với menu truy cập nhanh, minh họa cho trải nghiệm chơi game mượt mà như console.
Nếu thiết bị Xbox handheld này mang đến trải nghiệm tương tự SteamOS Game Mode, cùng với những lợi thế vốn có của một thiết bị cầm tay Windows – khả năng tương thích game rộng rãi, PC Game Pass, cách thức dễ dàng để sử dụng các trình khởi chạy game bên thứ ba, mức giá cạnh tranh và phần cứng mạnh mẽ – chắc chắn nhiều game thủ sẽ rất muốn sở hữu một chiếc.
Xbox handheld: Bước đi chiến lược trong kỷ nguyên “Everything’s an Xbox”
Việc phát hành một chiếc PC gaming handheld chạy Windows rất đáng hoan nghênh, nhưng có lẽ Microsoft không đơn thuần quyết định phát triển nó một cách ngẫu nhiên. Nhiều chuyên gia tin rằng Xbox PC handheld sẽ là một bước thử nghiệm cho chiến lược gaming được đổi mới của Microsoft, với triết lý “Everything’s an Xbox” (Mọi thứ đều là Xbox).
Rõ ràng, Microsoft đã và đang dần rời bỏ cách tiếp cận “game độc quyền chỉ chơi trên hộp dưới TV” lỗi thời từ một thời gian. Đầu tiên, chúng ta có game Xbox trên PC, sau đó là Xbox Game Pass cũng có mặt trên PC.
Các tựa game độc quyền của Xbox như Master Chief trên Smart TV Samsung, thể hiện chiến lược "Everything's an Xbox" của Microsoft.
Sau đó, công ty đã đẩy Game Pass lên mọi thiết bị thông qua streaming đám mây, và hiện nay, chúng ta đang chứng kiến sự “khai tử” của game độc quyền Xbox console khi các tựa game lớn của Xbox Game Studios được phát hành cả trên PlayStation 5. Xbox ngày nay chỉ là một thương hiệu, và console Xbox thế hệ tiếp theo có thể sẽ củng cố thêm cách tiếp cận này.
Những tin đồn trước đây đã cho rằng console Xbox thế hệ tiếp theo sẽ ít giống với một chiếc hộp chơi game truyền thống đặt dưới TV hơn, mà sẽ gần với một chiếc PC hơn. Nó sẽ tương thích với các trình khởi chạy bên thứ ba như Steam, nhưng vẫn có giao diện được tối ưu hóa cho tay cầm, chạy các tựa game Xbox bao gồm cả các tựa game tương thích ngược, đồng thời mang lại trải nghiệm chơi game giống console mà không cần phải mày mò cài đặt hàng giờ trước khi bắt đầu chơi. Nếu nhìn nhận kỹ, có vẻ như Microsoft đang cố gắng tạo ra một Steam Machine của riêng mình, nhưng mang banner Xbox.
Tài liệu quảng cáo Xbox Game Pass với các tựa game nổi bật như Halo, Minecraft, Doom và Fallout, nhấn mạnh lợi ích dịch vụ.
Một sự thay đổi chiến lược lớn như vậy cần được kiểm thử kỹ lưỡng trước khi thực sự triển khai, điều mà Microsoft đã thấm thía sau thảm họa ra mắt Xbox One tại E3 2013, sự kiện đã châm ngòi cho sự sụp đổ của Xbox. Có lẽ công ty sẽ không mạo hiểm thực hiện một sự thay đổi chiến lược lớn khác mà không thăm dò thị trường (mặc dù với Microsoft thì điều gì cũng có thể xảy ra), và đây chính là lúc Xbox PC handheld xuất hiện.
Giới phân tích tin rằng console Xbox tiếp theo sẽ chạy một phiên bản Windows 11 đã được tùy biến, với giao diện tối ưu hóa cho tay cầm – chính là giao diện sẽ ra mắt trên Xbox PC handheld. Đừng quên rằng, ngoài Xbox console thế hệ tiếp theo đặt dưới TV, Microsoft cũng đang chuẩn bị một console Xbox cầm tay, và chiếc PC cầm tay mang thương hiệu Xbox sắp tới sẽ là một nền tảng thử nghiệm hoàn hảo cho giao diện điều khiển mới của Windows 11, cũng như cho phần cứng và phần mềm mới.
Ngay cả khi Microsoft chọn sử dụng phần cứng có sẵn cho Xbox PC handheld, chẳng hạn như AMD Z2 Extreme, họ vẫn có thể thu thập được thông tin quý giá về mức hiệu năng phần cứng có thể tích hợp vào một thiết bị cầm tay mà không làm tăng quá mức yêu cầu về năng lượng và ảnh hưởng đến thời lượng pin.
Thiết bị Lenovo Legion Go S màu trắng đang chạy Xbox Game Pass, cho thấy khả năng tích hợp dịch vụ này trên các máy cầm tay.
Mặt khác, nếu Xbox PC handheld sử dụng một chip tùy chỉnh do Microsoft thiết kế cùng với các đối tác như AMD, Intel hoặc Qualcomm, đây sẽ là một đợt thử nghiệm hoàn hảo cho phần cứng đó – một phiên bản kế nhiệm của chip này có thể sẽ xuất hiện trong console Xbox cầm tay vài năm tới.
Không chỉ vậy, Xbox PC handheld còn có thể giới thiệu một công nghệ nâng cấp hình ảnh (upscaler) thế hệ tiếp theo, chắc chắn sẽ là một phần quan trọng của gia đình console Xbox sắp tới, có thể là một phiên bản cải tiến của Auto SR hoặc một công nghệ hoàn toàn mới. Cuối cùng, chúng ta cũng có thể thấy một phiên bản Quick Resume cuối cùng xuất hiện trên Windows 11, thu hẹp thêm khoảng cách tính năng giữa Steam Deck và các thiết bị chơi game cầm tay Windows.
Dù thế nào đi chăng nữa, cộng đồng công nghệ và game thủ đang đặt nhiều kỳ vọng vào bước đột phá đầu tiên của Microsoft vào thị trường PC gaming handheld. Hy vọng rằng thiết bị này sẽ có mức giá hấp dẫn và hiệu năng ngang tầm với các thiết bị Windows handheld cao cấp của năm 2025. Thêm vào đó là một giao diện Windows 11 “consolized” có thể độc quyền cho Xbox PC handheld trong một thời gian trước khi có mặt trên các thiết bị Windows handheld khác, và Xbox PC handheld có thể trở thành “deal” lớn nhất trong làng PC gaming cầm tay năm 2025.